Pochodzenie common law
Angielskie prawo zwyczajowe powstało we wczesnym średniowieczu w Sądzie Królewskim (Curia Regis), pojedynczym sądzie królewskim ustanowionym dla większości kraju w Westminsterze, niedaleko Londynu. Podobnie jak wiele innych wczesnych systemów prawnych, pierwotnie nie składało się ono z praw materialnych, lecz raczej ze środków proceduralnych. Wypracowanie tych środków zaradczych doprowadziło z czasem do powstania nowoczesnego systemu, w którym prawa są postrzegane jako nadrzędne wobec procedury. Do końca XIX wieku angielskie prawo zwyczajowe było rozwijane głównie przez sędziów, a nie przez ustawodawców.
Powszechne prawo Anglii zostało w dużej mierze stworzone w okresie po podboju normańskim w 1066 roku. Anglosasi, zwłaszcza po przystąpieniu Alfreda Wielkiego (871), opracowali zbiór zasad przypominających te, których używały ludy germańskie w północnej Europie. Lokalne zwyczaje regulowały większość spraw, a kościół odgrywał dużą rolę w rządzeniu. Przestępstwa były traktowane jako krzywdy, za które ofiara otrzymywała odszkodowanie.
Podbój normański nie przyniósł natychmiastowego końca anglosaskiemu prawu, ale okres rządów kolonialnych, sprawowanych głównie przez normańskich zdobywców, przyniósł zmiany. Ziemia została przydzielona feudalnym wasalom króla, z których wielu przyłączyło się do podboju z myślą o tej nagrodzie. Poważne krzywdy traktowano głównie jako przestępstwa publiczne, a nie sprawy osobiste, a sprawcy byli karani śmiercią i przepadkiem mienia. Wymóg, by w przypadku nagłego zgonu, lokalna społeczność zidentyfikowała ciało jako angielskie („presentment of Englishry”) – a zatem mało ważne – lub też musiała liczyć się z wysokimi karami, ujawnia stan niepokoju między normańskimi zdobywcami a ich angielskimi poddanymi. Rząd został scentralizowany, stworzono biurokrację i prowadzono pisemne rejestry. Istnieją kontrowersje co do tego, w jakim stopniu sprawne rządy królestwa anglo-normańskiego wynikały z dziedzictwa instytucji anglosaskich, a w jakim z bezwzględności normańskich najeźdźców. Elementy systemu anglosaskiego, które przetrwały, to ława przysięgłych, ordeals (procesy przez fizyczny test lub walkę), praktyka banicji (umieszczanie osoby poza ochroną prawa) i writs (nakazy zobowiązujące osobę do stawienia się przed sądem; patrz niżej Rozwój scentralizowanego sądownictwa). Ważna konsolidacja nastąpiła za panowania Henryka II (1154-89). Urzędnicy królewscy wędrowali po kraju, pytając o wymiar sprawiedliwości. Kościół i państwo były oddzielone i miały własne systemy prawne i sądownicze. Doprowadziło to do wielowiekowej rywalizacji o jurysdykcję, zwłaszcza że przed reformacją apelacje od sądów kościelnych można było kierować do Rzymu.
By permission of the British Library
Normanowie mówili po francusku i rozwinęli prawo zwyczajowe w Normandii. Nie mieli profesjonalnych prawników ani sędziów; zamiast nich rolę administratorów pełnili umiejący czytać i pisać duchowni. Niektórzy z duchownych znali prawo rzymskie i prawo kanoniczne kościoła chrześcijańskiego, które zostało opracowane na uniwersytetach w XII wieku. Prawo kanoniczne było stosowane w angielskich sądach kościelnych, ale odrodzone prawo rzymskie było mniej wpływowe w Anglii niż gdzie indziej, mimo normańskiej dominacji w rządzie. Wynikało to w dużej mierze z wczesnego wyrafinowania systemu anglo-normańskiego. Normański zwyczaj nie został po prostu przeszczepiony do Anglii; po jego przybyciu powstał nowy zbiór zasad, oparty na lokalnych warunkach.