Vakanties en tradities rond de decemberzonnewende

Op het noordelijk halfrond is de decemberzonnewende de winterzonnewende en de kortste dag van het jaar.

Hoewel de winter het seizoen is van sluimering, duisternis en kou, markeert de decemberzonnewende het “keren van de zon” en worden de dagen langzaamaan langer. Vieringen van de lichtere dagen die komen gaan en de voortdurende cyclus van de natuur zijn door culturen en geschiedenis heen gebruikelijk geweest met feesten, festivals en vakanties rond de decemberzonnewende.

Christmas Celebrations

In de moderne tijd vieren christenen over de hele wereld de geboorte van Jezus Christus op eerste kerstdag, die op 25 december valt.

Echter, men gelooft dat deze datum werd gekozen om heidense vieringen van Saturnalia en Natalis Invicti te compenseren. Sommigen geloven dat de viering van de geboorte van het “ware licht van de wereld” synchroon liep met de decemberzonnewende, omdat vanaf dat moment de dagen op het noordelijk halfrond meer daglicht begonnen te krijgen.

Christmas is also referred to as Yule, which is derived from the Norse word jól, referring to the pre-Christian winter solstice festival.

Yule is also known as Alban Arthan and was one of the “Lesser Sabbats” of the Wiccan year in a time when ancient believers celebrated the rebirth of the Sun God and days with more light. Dit vond jaarlijks plaats rond de tijd van de decemberzonnewende en duurde 12 dagen. De Kleine Sabbats vallen op de zonnewendes en nachteveningen.

Feest van Juul

Het feest van Juul was een voorchristelijk feest dat in Scandinavië werd gevierd tijdens de decemberzonnewende. Er werden vuren aangestoken om de warmte, het licht en de levenschenkende eigenschappen van de terugkerende zon te symboliseren. Ter ere van de Scandinavische god Thor werd een houtblok van Yule of Juul meegebracht en op de haard verbrand.

Donderdag is de dag van Thor

Een stuk van het houtblok werd bewaard als teken van geluk en als aanmaakhout voor het houtblok van het volgende jaar. In Engeland, Duitsland, Frankrijk en andere Europese landen werd de boomstam verbrand tot er niets anders dan as overbleef. De as werd dan verzameld en ofwel elke avond tot de Twaalfde Nacht als mest op het veld gestrooid, ofwel bewaard als amulet of medicijn.

De Franse boeren geloofden dat als de as onder het bed werd bewaard, hij het huis zou beschermen tegen donder en bliksem. De huidige gewoonte om met Kerstmis een boomstronk aan te steken, vindt zijn oorsprong in de vreugdevuren die met het feest van Juul gepaard gingen.

Saturnalia in het oude Rome

In het oude Rome begon het festival van de winterzonnewende Saturnalia op 17 december en duurde zeven dagen.

Zaterdag: Dag van Saturnus

Saturnalische banketten werden al rond 217 v. Chr. gehouden. Het feest werd gehouden ter ere van Saturnus, de vader van de goden en werd gekenmerkt door het opheffen van de discipline en het omkeren van de gebruikelijke orde. Wrok en ruzies werden vergeten terwijl bedrijven, rechtbanken en scholen gesloten waren. Oorlogen werden onderbroken of uitgesteld, en slaven werden door hun meesters gediend. Maskerades kwamen in deze tijd vaak voor.

Het was traditie om geschenken aan te bieden in de vorm van imitatievruchten (een symbool van vruchtbaarheid), poppen (symbolisch voor de gewoonte om mensen te offeren) en kaarsen (die doen denken aan de vreugdevuren die traditioneel werden geassocieerd met heidense vieringen van zonnewende). Een schijnkoning werd gekozen, gewoonlijk uit een groep slaven of misdadigers, en hoewel hij zich gedurende zeven dagen van het feest ongeremd mocht gedragen, werd hij gewoonlijk aan het eind gedood. De Saturnalia ontaardden uiteindelijk in een weeklange uitbarsting van losbandigheid en misdaad – waaruit de moderne term saturnalia is ontstaan, die staat voor een periode van ongebreidelde losbandigheid en feestvreugde.

Moderne dagvieringen

In Polen hield de oude viering van de decemberzonnewende vóór het christendom in dat mensen elkaar vergaven en voedsel deelden. Het was een traditie die nog steeds te zien is in wat bekend staat als Gody.

In de noordwestelijke hoek van Pakistan vindt onder het Kalasha of Kalash Kafir volk een festival plaats dat Chaomos heet. Het duurt tenminste zeven dagen, inclusief de dag van de decemberzonnewende. Het omvat rituele baden als onderdeel van een zuiveringsproces, evenals gezang en gezang, een fakkeloptocht, dansen, vreugdevuren en feestelijk eten.

Santo Tomas in Guatemala

Veel christenen vieren op 21 december de Dag van de Heilige Thomas ter ere van de Heilige Thomas de Apostel. In Guatemala eren de Maya’s op deze dag de zonnegod die zij lang voordat zij christenen werden aanbaden met een gevaarlijk ritueel dat bekend staat als de Palo Volador, oftewel de “vliegende paaldans”. Drie mannen klimmen bovenop een 50 voet hoge paal. Terwijl één van hen op een trommel slaat en fluit speelt, winden de andere twee mannen een touw dat aan de paal is bevestigd om één voet en springen. Als ze op hun voeten terechtkomen, gelooft men dat de zonnegod tevreden zal zijn en dat de dagen zullen beginnen te lengen. Sommige kerken vieren Sint-Thomasdag op andere dagen in het jaar.

De oude Inca’s vierden een speciaal festival om de zonnegod Inti te eren ten tijde van de decemberzonnewende. In de 16e eeuw werden de ceremonies verboden door de rooms-katholieken in hun poging het Inca-volk tot het christendom te bekeren. Een plaatselijke groep Quecia-indianen in Cusco, Peru, blies het festival in de jaren 1950 nieuw leven in. Het is nu een groot festival dat begint in Cusco en doorgaat naar een oud amfitheater een paar kilometer verderop.

Topics: Astronomie, December, Zonnewende, Geschiedenis