Eierstokken intact laten bij hysterectomie voor niet-kankeraandoeningen kan de overlevingskansen op lange termijn voor vrouwen jonger dan 65 jaar vergroten, zo blijkt uit de resultaten van een nieuwe studie, gepubliceerd in het augustusnummer van Obstetrics and Gynecology.
In de Verenigde Staten worden jaarlijks meer dan 600.000 hysterectomieën uitgevoerd, en daarvan wordt ongeveer 90 procent uitgevoerd voor goedaardige aandoeningen zoals vleesbomen, hevig of onregelmatig bloedverlies, endometriose of een abnormaal uitstrijkje. Ten minste de helft van alle vrouwen die tegenwoordig een hysterectomie ondergaan, wordt aangeraden hun eierstokken te laten verwijderen als preventieve maatregel tegen eierstokkanker, een praktijk die bekend staat als “profylactische oophorectomie”. De nieuwe studie, door Dr. William Parker en collega’s, evalueerde of het verwijderen van eierstokken voordelig is voor vrouwen zonder familiegeschiedenis van eierstokkanker.
Hun conclusie: vrouwen zijn op de lange termijn beter af als ze hun eierstokken behouden.
“De laatste 40 jaar was de heersende medische wijsheid om de eierstokken te verwijderen als vrouwen 45 jaar of ouder waren, om eierstokkanker te voorkomen,” zegt Dr. Parker, voorzitter van Obstetrie en Gynaecologie in Saint John’s Health Center en klinisch professor aan de UCLA School of Medicine. “Maar onze studie suggereert dat deze praktijk meer kwaad dan goed doet.”
De eierstokken blijven nog jaren na de menopauze kleine hoeveelheden oestrogeen aanmaken, en ze blijven aanzienlijke hoeveelheden van twee andere hormonen aanmaken, testosteron en androsteendion, ten minste tot de leeftijd van 80 jaar. Spier- en vetcellen zetten testosteron en androsteendion om in meer oestrogeen, wat helpt beschermen tegen hartaandoeningen en osteoporose. Het is aangetoond dat de incidentie van hartziekten en osteoporose lager is bij vrouwen met intacte eierstokken dan bij vrouwen bij wie de eierstokken zijn verwijderd. Terwijl elk jaar 14.000 vrouwen sterven aan eierstokkanker, sterven 450.000 vrouwen per jaar aan hartziekten, of 30 keer meer vrouwen.
Dr. Parker en zijn co-auteurs onderzochten 20 jaar gepubliceerde medische gegevens om de risico’s te bepalen voor vijf aandoeningen die in verband zijn gebracht met de aan- of afwezigheid van eierstokken: eierstokkanker, borstkanker, hartziekten, heupfracturen en beroerte. De gegevens werden vervolgens ingevoerd in een geavanceerd computermodel om leeftijdsspecifieke sterfterisico’s te schatten.
Om naar één analyse van de gegevens in deze studie te kijken: als je 20.000 vrouwen tussen de 50 en 54 jaar neemt die een hysterectomie hebben ondergaan en je vergelijkt 10.000 vrouwen bij wie de eierstokken zijn verwijderd en 10.000 vrouwen bij wie de eierstokken zijn behouden, dan zouden er tegen de tijd dat de vrouwen 80 jaar oud zijn, 858 vrouwen meer zijn overleden van de groep bij wie de eierstokken zijn verwijderd.
Terwijl 47 (van de 10.000) vrouwen minder zouden zijn overleden aan eierstokkanker, zouden 838 vrouwen meer zijn overleden aan hartaandoeningen en 158 vrouwen meer aan complicaties van een heupfractuur.
“Onze bevindingen geven aan dat vrouwen er duidelijk baat bij hebben om hun eierstokken te behouden als ze voor hun 65e een hysterectomie ondergaan,” zei Dr. Parker. “Bovendien kon niet worden aangetoond dat het verwijderen van eierstokken op elke leeftijd een gezondheidsvoordeel heeft.” En, hoewel niet opgenomen in deze studie, zijn de effecten van eierstokverwijdering op seksualiteit, stemming en cognitieve functie elders bestudeerd en moeten ook worden overwogen.
“De conclusies van deze studie zijn duidelijk,” zei Dr. Parker. “We moeten verschillende generaties gynaecologen opleiden om vrouwen op een andere manier te begeleiden. De beslissing om eierstokken te verwijderen bij vrouwen die geen hoog risico lopen op eierstokkanker moet met grote voorzichtigheid worden genomen.”
Meer over deze studie is te vinden op www.ovaryresearch.com