Limieten
Leg van tevoren uit wat de grenzen en regels in je huis zijn. Grenzen moeten eerlijk en consequent zijn, en zo veel mogelijk natuurlijke gevolgen hebben. Natuurlijke gevolgen zijn de gevolgen die gebeuren met weinig of geen betrokkenheid van jou. Als uw tiener haar cijfers op peil moet houden om in een sportteam te blijven, bijvoorbeeld, dan zullen slechte cijfers natuurlijk eindigen in een consequentie – uit het team worden gezet. U hoeft er niets over te zeggen. Deze ervaring leert je tiener een krachtige les.
Je kind moet de regels voor dagelijks gedrag en verwachtingen kennen, en deze regels moeten meestal van dag tot dag hetzelfde blijven. “Ik verwacht dat je na school je huiswerk maakt voordat je aan de computer gaat” is een stuk duidelijker dan “Wees verantwoordelijk”. Als je de ene dag doet alsof je niet om hun huiswerk geeft en er de volgende dag over schreeuwt, zal je kind zich verward, angstig en boos voelen. Bovendien zul je waarschijnlijk niet het gewenste resultaat bereiken.
Het is belangrijk om realistische verwachtingen van tieners te hebben. De gevolgen van hun daden voorspellen, genoeg tijd uittrekken om alles af te krijgen, klusjes voor spelen laten gaan en de verleidingen van leeftijdsgenoten negeren, zijn allemaal dingen die tieners heel moeilijk vinden om te doen. Nieuw onderzoek toont aan dat de hersenen van tieners eigenlijk anders zijn dan die van volwassenen. De delen van de hersenen die volwassenen in staat stellen weloverwogen beslissingen te nemen, of werk voor opwinding te stellen, zijn bij tieners nog niet volgroeid. Structuur, regelmatige herinneringen en hulp bij het nemen van beslissingen zijn realistische manieren om je tiener te leren verantwoorde beslissingen te nemen.
Logen
Logen is vaak een grote bron van conflicten met ouders en tieners. Veel tieners liegen om hun werk te ontlopen (“Natuurlijk heb ik mijn klusjes gedaan!”), straf te ontlopen (“De rapportcijfers zijn er nog niet, denk ik”) en plezier te hebben (“Nee, er komen geen jongens en er is geen alcohol op het feest”). Dit gedrag komt vaak voor, en dat betekent dat ouders niet al te boos moeten worden of zich zorgen moeten maken dat hun tiener door af en toe te liegen zal opgroeien tot een slecht persoon. Dit betekent echter niet dat ouders het maar moeten accepteren! Laat je tiener weten dat je van hem of haar verwacht dat hij of zij je de waarheid vertelt, en als hij of zij op een leugen wordt betrapt, zal hij of zij voor de leugen net zo worden gestraft als voor de daad zelf. Als je een leugen betrapt, maak dan duidelijk dat dit onaanvaardbaar is. Maar vergeet niet dat zelfs met deze consequenties je tiener nog wel eens zal proberen te liegen. Voortdurend liegen, tot het punt dat je niet het gevoel hebt dat je tiener veilig is, is een probleem waar je hulp bij moet zoeken.
Anthony Wolf, een psycholoog die vaak schrijft voor ouders van tieners, stelt voor dat ouders met hun tiener praten over strafvrije situaties. Ouders kunnen tieners bijvoorbeeld vragen naar huis te bellen als ze gedronken hebben en een lift naar huis nodig hebben. De ouder gaat ermee akkoord de tiener op te halen, wanneer hij wil, zonder vragen te stellen en zonder hem de les te lezen. Deze “afspraken” moeten worden gemaakt voor situaties waarin de kans op schade (bijvoorbeeld rijden onder invloed) te groot is om het risico te lopen dat de tiener liegt om straf te ontlopen.
Dr. Wolf wijst erop dat ouders er vaak van uitgaan dat hun regels niet effectief zijn als de tiener zich er niet volledig aan houdt; bijvoorbeeld als een tiener om 12:00 uur binnenkomt in plaats van om 11:00 uur. Dr. Wolf stelt dat de regel wel degelijk werkt; anders zou de tiener wel elk moment binnenkomen! Iets herinnert die tiener eraan om terug te komen, maar de behoefte aan onafhankelijkheid en het niet willen stellen van verantwoordelijkheid boven plezier, weerhoudt hem of haar ervan de regel volledig op te volgen. Dit is frustrerend, maar bij het opvoeden van tieners gaat het erom geduldig te blijven met kleine problemen terwijl je naar het grote doel toewerkt – een veilige, onafhankelijke jongvolwassene. Net als bij liegen, moeten ouders tieners eraan herinneren dat te laat komen onaanvaardbaar is, en er een consequentie aan verbinden. De meeste tieners, ook al zeggen ze misschien dat de consequentie er niet toe doet, vinden het niet leuk om ouders ontevreden te maken en zullen de “aantrekkingskracht” van de regel voelen. Soms zijn er veel confrontaties en consequenties nodig om het voor de tiener de moeite waard te maken om eraan te denken thuis te komen, maar ouders moeten ook bereid zijn genoegen te nemen met wat compromissen als een tiener een oprechte poging doet om zich te verbeteren.
Confrontatie
Dit moet zo snel mogelijk na het voorval gebeuren. Tieners kunnen niet altijd een goed verband leggen tussen hun gedrag (ik was te laat) en een gevolg (mam is boos en ik ben een privilege kwijt), dus als je te lang wacht om het probleem aan te pakken, kan je tiener echt in de war of boos zijn omdat je gedrag “uit het niets” komt. Aan de andere kant, confronteer je tiener niet als je te boos bent om verantwoordelijk te zijn voor je woorden of daden. Als volwassene ben jij verantwoordelijk om een confrontatie binnen de grenzen van respect en veiligheid te houden. Als je zo boos bent dat beledigingen, schelden of geweld kunnen voorkomen, moet je ofwel het gesprek stoppen of de confrontatie uitstellen tot later.
Wanneer je kalm bent, leg je de regel uit en hoe je tiener deze heeft overtreden. Luister naar een geldige uitleg, maar laat je niet meeslepen in smoesjes of ruzies met je kind. Tieners hebben veel meer energie dan volwassenen! Vaak denken tieners dat als ze maar lang genoeg ruzie kunnen maken, de ouder wel zal inbinden uit uitputting. Laat dit niet gebeuren. Een goede vuistregel is dat je jezelf nooit meer dan twee keer moet verantwoorden. Daarna kun je ervan uitgaan dat je kind je niet meer probeert te begrijpen of een nieuw punt probeert te maken, maar je probeert uit te putten.
Loop niet in de val: “Je kunt het niet bewijzen!” Met redelijk bewijs is het OK om te vertrouwen op je oordeel over wat je tiener heeft gedaan. “Je hebt gelijk, ik kan niet bewijzen dat je wiet hebt gerookt. Maar je uiterlijk, gedrag en de situatie doen me geloven van wel, en zonder bewijs daartegen, ga ik doen alsof ik gelijk heb. Als ik het mis heb, sorry. Je mag geen wiet roken en als gevolg daarvan heb je een maand huisarrest.”
Betrouw je instincten als ouder. Onthoud dat niemand je tiener beter kent dan jij!