Poolbeer Classificatie en Evolutie
De ijsbeer is een grote berensoort die voorkomt in de ijsvelden in de Noordelijke IJszee. Het is de grootste beren soort ter wereld (met uitzondering van de Kodiak bruine beren in Alaska die een vergelijkbare grootte kunnen bereiken) met mannetjes die vaak rond de 600kg wegen. Men denkt dat ze nauw verwant zijn aan de bruine beer, maar de naam ijsbeer betekent eigenlijk “zeebeer”, omdat ze niet alleen veel tijd dicht bij de kust doorbrengen, maar ook sterke en bekwame zwemmers zijn, die zijn waargenomen tot op 100 mijl van het dichtstbijzijnde ijs of land. De opwarming van de aarde heeft echter een verwoestend effect op de ijsbeer, omdat het ijs waar hij zo afhankelijk van is, snel aan het verdwijnen is. De ijsbeerpopulatie is in de hele Noordelijke IJszee gedaald als gevolg van de jacht, vervuiling en het boren naar olie en gas, waardoor ze op de lijst van bedreigde diersoorten staan.
Aanatomie en uiterlijk van de ijsbeer
Volwassen ijsberen zijn dieren die meestal meer dan twee meter lang zijn en ongeveer een halve ton wegen. Vrouwtjes zijn echter veel lichter dan hun mannelijke soortgenoten, die bijna twee keer zo zwaar zijn. IJsberen zijn een van de weinige grote zoogdieren die in zulke vijandige omstandigheden leven en hebben zich goed aangepast aan hun leven op het ijs. Hun pels is dik en dicht en bestaat uit een warme ondervacht met daarbovenop langere dekharen die doorzichtige, holle buizen zijn die de warmte van de zon opvangen en rechtstreeks doorgeven aan hun zwarte huid, die dan de welkome warmte absorbeert. De ijsbeer is een dier met een sterk en gespierd lichaam met brede voorpoten die helpen bij het peddelen in het water, en bont aan de onderkant van zijn poten dat niet alleen helpt om ze warm te houden, maar de ijsbeer ook extra houvast geeft bij het bewegen op het ijs. In vergelijking met andere berensoorten hebben ze een zeer lange nek, waardoor hun kop tijdens het zwemmen boven water kan blijven. Ze hebben ook een langgerekte snuit en kleinere oren dan hun verwanten.
Polar Bear Distribution and Habitat
Polar Bears zijn dieren die voorkomen op de ijzige kusten die de Noordpool omgeven en zo ver zuidelijk als Hudson Bay. Ongeveer 60% van de ijsberen leven in het noorden van Canada en de overige zijn verspreid over Groenland, Alaska, Spitsbergen en Rusland, waar ze relatief dicht bij de oceaan leven en grote afstanden afleggen over de ijsvelden. De ijsbeerpopulaties zijn in hun hele natuurlijke verspreidingsgebied drastisch afgenomen. De grootste bedreiging voor deze enorme carnivoor is de opwarming van de aarde. Hoewel ijsberen gewend zijn aan seizoensveranderingen in de poolcirkel, smelt het ijs in de zomer elk jaar vroeger en heviger, wat betekent dat ijsberen minder tijd hebben om op het ijs te jagen voordat het verdwijnt. Hun precaire habitat wordt ook ernstig aangetast door menselijke aantasting in de vorm van jacht, groeiende nederzettingen en het vrijkomen van chemische verontreinigende stoffen in het water.
Gedrag en levensstijl van de ijsbeer
De ijsbeer is een solitair dier dat niet alleen snelheden tot 25 km/u kan halen, maar ook nog eens met een snelheid van 6 km/u kan zwemmen, wat hem tot een echt toproofdier in zijn omgeving maakt. Deze semi-aquatische zoogdieren kunnen zowel op het ijs als in het water jagen en zijn bekend om grote afstanden over de open oceaan te zwemmen op zoek naar voedsel. IJsberen kunnen onder water duiken om hun prooi te vangen, wat ze doen door hun ogen open te houden en hun adem twee minuten in te houden. Aan land jagen ze meestal met twee technieken: ofwel besluipen ze hun prooi en achtervolgen ze die, ofwel blijven ze urenlang naast een ademhalingsopening zitten wachten, alvorens de zeehond in een hinderlaag te lokken wanneer die tevoorschijn komt. Het eten van zeehonden is van vitaal belang voor de overleving van de ijsbeer, omdat ze hem een energierijk maal leveren. Tijdens de korte Arctische zomer worden ijsberen echter verder naar het noorden gedwongen als het ijs zich terugtrekt en ze zich moeten voeden met andere dieren verder landinwaarts.
Polar Bear Reproduction and Life Cycles
Polar Bears hebben de neiging om te broeden in de lente tussen april en mei, waarbij de draagtijd vervolgens aanzienlijk varieert (afhankelijk van de gezondheid van het vrouwtje) als gevolg van een periode van vertraagde innesteling. Na maximaal 9 maanden brengt het vrouwtje tussen 1 en 4 jongen ter wereld in een hol dat ze in de sneeuw of de grond heeft gegraven. De jongen wegen iets meer dan een halve kilo als ze pas geboren zijn, zijn haarloos en kunnen niet zien. De vrouwtjes gaan tegen het einde van de herfst in hun hol en komen pas tevoorschijn met hun jongen als de barre winterse omstandigheden zijn overgegaan in de lente. Hoewel ijsberenjongen vast voedsel beginnen te eten als ze ongeveer 5 maanden oud zijn, worden ze pas gespeend als ze tussen de twee en drie jaar oud zijn. IJsberen staan erom bekend dat ze vaak spelenderwijs vechten met andere ijsberen, waarbij ze worstelen en achtervolgen, hun tanden laten zien en elkaar zelfs bijten, maar zonder schade aan te richten. Deze spelletjes zijn essentieel voor ijsbeerjongen om te leren hoe ze moeten vechten en zichzelf succesvol kunnen verdedigen als ze eenmaal hun moeder verlaten en op zichzelf gaan wonen.
Dieet en prooi
De ijsbeer is het grootste vleesetende zoogdier op het land en moet regelmatig jagen om er zeker van te zijn dat hij goed doorvoed is en zijn isolerende vetlaag behoudt om hem warm te houden. De huiden en het spek van Ringelrobben vormen het grootste deel van het dieet van ijsberen, omdat ze vaak het overgebleven vlees achterlaten, dat een belangrijke voedselbron vormt voor andere dieren, zoals poolvossen. Hoewel zeehonden hun voornaamste voedselbron zijn, eten ijsberen ook vogels, bessen, vis en rendieren (vooral tijdens de moeilijkere zomermaanden), samen met af en toe een walrus. De karkassen van grote zeezoogdieren, waaronder zeehonden, walrussen en zelfs walvissen, vormen ook een regelmatige voedselbron voor ijsberen, die naar verluidt zo’n goede reukzin hebben, dat ze die van een aanzienlijke afstand kunnen ruiken. Het is ook bekend dat ijsberen in ondergrondse holen van zeehonden inbreken om op de jongen te jagen.
Poolberen als roofdieren en bedreigingen
Doordat de ijsbeer een enorm en woest roofdier is, zijn er geen dieren die in hun omgeving op hen jagen. Ze hebben het meestal het moeilijkst met andere ijsberen en vrouwtjes beschermen hun jongen fel tegen mannetjes die hen kwaad willen doen. De mens is echter verreweg de grootste bedreiging voor de slinkende ijsbeerpopulatie, omdat de mens gulzig op hen heeft gejaagd vanaf hun aankomst in de Noordelijke IJszee in de jaren 1600 tot halverwege de jaren 1970, toen er een internationaal jachtverbod werd ingesteld. Naast het terugtrekken van de ijsvelden, die cruciaal zijn voor het overleven van de ijsbeer door de klimaatverandering, worden ze ook zwaar getroffen door het boren naar olie en gas, de toegenomen scheepvaart en de toenemende hoeveelheid industriële chemicaliën die het water vervuilen. De ijsbeer heeft een relatief lage voortplantingssnelheid, wat betekent dat de populaties niet alleen snel slinken, maar ook niet snel genoeg groeien om zichzelf in stand te houden. Volgens sommige deskundigen zou de ijsbeer in de komende 30 jaar in het wild kunnen uitsterven.
Polar Bear Interesting Facts and Features
Voordat de barre winterse omstandigheden zijn aangebroken, graven vrouwelijke ijsberen een hol in de sneeuw waar ze een winterslaap houden tijdens deze vijandige maanden (en waar ze hun jongen baren) en pas in het voorjaar tevoorschijn komen. Deze holen zijn tot veertig graden warmer dan de buitenlucht, maar mannetjes schijnen er de voorkeur aan te geven het hele jaar door actief te zijn. IJsberen hebben een laag spek onder hun huid die tot 5 centimeter dik kan zijn en hen helpt warm te blijven. Ze zijn zelfs zo goed geïsoleerd, dat ijsberen zich het grootste deel van de tijd langzaam moeten voortbewegen om niet oververhit te raken. IJsberen verliezen hun vacht in de zomer, zodat ze aan het begin van de herfst op hun witst lijken. Tegen de lente lijkt hun vacht echter geler van kleur, wat gedeeltelijk te danken zou zijn aan de oliën die in zeehondenhuiden zitten.
De relatie tussen ijsbeer en mens
Vóór de jaren 1600, toen de Europese, Russische en Amerikaanse jagers in het hart van de poolcirkel arriveerden, wisten alleen de inheemse bewoners echt iets over ijsberen. Op ijsberen werd genadeloos gejaagd tot 1973, toen een internationale overeenkomst een einde maakte aan deze ongecontroleerde jacht. Ook nu nog mogen inheemse volken op ijsberen jagen voor traditioneel gebruik, maar de grootste bedreiging voor ijsberen is de snel smeltende ijskap. De opwarming van de aarde door toedoen van de mens zou deze zo snel doen afnemen, dat volgens sommigen de zuidgrens van de Hudsonbaai in 2080 helemaal geen ijs meer zal hebben. IJsberen staan erom bekend dat ze agressief zijn tegen mensen. Er worden nog steeds aanvallen gemeld, waaronder het meest recente en beroemde incident in Svalbard, toen een aantal tieners en hun expeditieleiders werden aangevallen door een ijsbeer in hun kamp.
De staat van instandhouding en het leven van de ijsbeer
Heden ten dage staat de ijsbeer op de Rode Lijst van de IUCN als een soort die kwetsbaar is in zijn natuurlijke omgeving. Hoewel internationale jachtverboden een dergelijk hoog jachtniveau hebben voorkomen, blijken de pogingen tot instandhouding binnen de poolcirkel moeilijk te zijn, omdat het enige dat de ijsbeer eigenlijk nodig heeft om te overleven, elk jaar meer verdwijnt. Ook de toenemende industriële activiteit in hun natuurlijke omgeving zorgt voor een achteruitgang van de kwaliteit van hun resterende leefgebieden. Naar schatting zwerven er nog 20.000 – 25.000 ijsberen rond in de buurt van de Noordpool, waarvan de meerderheid in het noorden van Canada.
Bekijk alle 51 dieren die beginnen met P