Wanneer in de Verenigde Staten over vaseline-glas wordt gesproken, hebben verzamelaars het over een soort oud glas dat geel of geelgroen is in normaal licht en felgroen oplicht onder een blacklight. De bijnaam “vaseline” komt van de gelijkenis van sommige stukken met de tint van vaseline-benzine, die lichtgeel van kleur is. De gele kleur van een stuk vaseline-glas kan met het blote oog variëren onder verschillende lichtbronnen. Maar voor puristen moet het onder een blacklight helder groen fluoresceren, anders komt het niet in aanmerking.
Vaseline glas wordt soms ook wel “uranium glas” genoemd, en niet voor niets. Zoals bij alle soorten gekleurd glas worden tijdens de productie mineralen aan het gesmolten mengsel toegevoegd om de kleur te verkrijgen. Het soort mineraal dat aan vaseline glas wordt toegevoegd is in feite wat het laat gloeien.
Bron van de kleur en de gloed
Zo weinig als 0,1 tot 0,2 procent uraniumdioxide wordt toegevoegd aan de formule van glas om het de geelgroene tint te geven, volgens Vaseline Glass Collectors Inc.
De kleine hoeveelheid uraniumdioxide geeft het glas niet alleen zijn kleur, maar het laat het ook gloeien. Wanneer je een stuk glas waarvan je denkt dat het vaseline is in een donkere ruimte legt en het verlicht met een blacklight, zou het heldergroen moeten oplichten. Als het niet groen oplicht, is het geen vaseline glas. Sommige stukken lichtgeel glas lijken vaseline te zijn, maar zodra deze test is uitgevoerd, is die aanwijzing grondig uitgesloten als ze een andere kleur opgloeien (mangaan veroorzaakt een oranje of perzikkleurige gloed, bijvoorbeeld) of als het stuk helemaal niet opgloeit.
Dat beetje uranium in het glas maakt het ook enigszins radioactief. Maar maak je geen zorgen, de radioactiviteit van het glas is zo gering dat het geen bedreiging vormt als het in je huis wordt tentoongesteld.
Geschiedenis van de productie
Wat wij identificeren als vaseline glas werd geproduceerd vanaf het midden van de jaren 1800 tot het begin van de Tweede Wereldoorlog, maar de piek van zijn populariteit lag in de jaren 1880 tot de jaren 1920. Grote bedrijven zoals Fenton Glass en Mosser Glass maakten deze waren, samen met enkele andere kleinere winkels. Het glas dat door kleinere bedrijven is gemaakt, is meestal niet zo gemakkelijk te identificeren, in termen van een fabrikant, als dat van de grotere firma’s.
Volgens Vaseline Glass, Inc. “legde de regering tijdens de Tweede Wereldoorlog beslag op alle voorraden uranium en stopte alle productie van Vaseline Glass van ongeveer 1943 tot het verbod in nov. 1958 werd opgeheven.” Vanaf 1959 begonnen glasfabrikanten weer vaseline glas te maken. Vanwege de kosten om aan uraniumdioxide te komen, was en is de productie echter zeer beperkt.
Groen Depressieglas
Authentiek groen Depressieglas werd ook gemaakt met uraniumdioxide, maar er werd ook ijzeroxide (wat wij gewoonlijk roest noemen) aan het glasfabricageproces toegevoegd om het glas groener van kleur te maken. Groen Depressieglas zal dus ook gloeien onder een blacklight door het uraniumgehalte, maar dat maakt het nog geen vaseline glas. Serieuze verzamelaars zullen u vertellen dat om vaseline te zijn, het glas eerst duidelijk geel of geelgroen moet zijn, en er pas onder een blacklight levendig groen uit moet zien.
Dat wil niet zeggen dat sommige groene Depression-glazen niet voorkomen in boeken over vaseline-glas, of dat handelaren ze niet af en toe op die manier te koop aanbieden. Serieuze kenners van dit soort glas geloven echter niet dat groen Depression-glas in deze categorie valt.
Als kanttekening: Birmees glas en custardglas gloeien ook groen onder blacklight, maar vanwege het unieke uiterlijk van deze glassoorten worden ze gewoonlijk niet verward met vaseline-glas.