Ouderdomsslechthorendheid (Presbycusis)

Overzicht

ouderdomsslechthorendheid (presbycusis) is het verlies van het gehoor dat bij de meesten van ons geleidelijk optreedt naarmate we ouder worden. Het is een van de meest voorkomende aandoeningen bij oudere en oudere volwassenen.

Bijna een op de drie mensen in de Verenigde Staten tussen 65 en 74 jaar heeft gehoorverlies, en bijna de helft van de mensen ouder dan 75 jaar heeft problemen met horen. Problemen met horen kunnen het moeilijk maken om het advies van een arts te begrijpen en op te volgen, te reageren op waarschuwingen, en telefoons, deurbellen en rookmelders te horen. Gehoorverlies kan het ook moeilijk maken om te praten met familie en vrienden, wat leidt tot gevoelens van isolement.

Ergerelateerd gehoorverlies treedt meestal op in beide oren en treft beide oren in gelijke mate. Omdat het verlies geleidelijk optreedt, is het mogelijk dat u zich niet realiseert dat u iets van uw hoorvermogen bent kwijtgeraakt.

Er zijn vele oorzaken van leeftijdsgerelateerd gehoorverlies. Meestal is het het gevolg van veranderingen in het binnenoor als we ouder worden, maar het kan ook het gevolg zijn van veranderingen in het middenoor, of van complexe veranderingen langs de zenuwbanen van het oor naar de hersenen. Bepaalde medische aandoeningen en medicijnen kunnen ook een rol spelen.

Hoe horen we?

Horen is afhankelijk van een reeks gebeurtenissen die geluidsgolven in de lucht veranderen in elektrische signalen. De gehoorzenuw voert deze signalen via een complexe reeks stappen naar de hersenen.

Geluidsgolven komen het uitwendige oor binnen en reizen door een smalle doorgang, de gehoorgang, die naar het trommelvlies leidt.
Het trommelvlies trilt van de binnenkomende geluidsgolven en zendt deze trillingen naar drie kleine botjes in het middenoor. Deze botjes heten de malleus, incus, en stapes.
De botjes in het middenoor koppelen de geluidstrillingen uit de lucht aan vloeistoftrillingen in het slakkenhuis van het binnenoor, dat de vorm heeft van een slak en gevuld is met vloeistof. Van het begin tot het einde van het slakkenhuis loopt een elastisch tussenschot, dat het slakkenhuis in een bovenste en onderste deel verdeelt. Dit tussenschot wordt het basilair membraan genoemd, omdat het dient als de basis, of begane grond, waarop de belangrijkste gehoorstructuren zitten.
Zodra de trillingen de vloeistof in het slakkenhuis doen rimpelen, vormt zich een rondtrekkende golf langs het basilair membraan. Haarcellen – zintuigcellen die bovenop het basilair membraan zitten – volgen de golf.
Terwijl de haarcellen op en neer bewegen, botsen microscopische haarachtige uitsteeksels (stereocilia genaamd) die bovenop de haarcellen zitten, tegen een bovenliggende structuur en buigen. Door het buigen openen zich poreuze kanalen, die zich aan de uiteinden van de stereocilia bevinden. Wanneer dat gebeurt, stromen chemicaliën de cellen binnen, waardoor een elektrisch signaal ontstaat.
De gehoorzenuw brengt dit elektrische signaal naar de hersenen, die het omzetten in een geluid dat we herkennen en begrijpen.

Waarom verliezen we ons gehoor als we ouder worden?

Veel factoren kunnen bijdragen aan gehoorverlies als u ouder wordt. Het kan moeilijk zijn om een onderscheid te maken tussen leeftijdsgerelateerd gehoorverlies en gehoorverlies dat om andere redenen kan optreden, zoals langdurige blootstelling aan lawaai.

Noise-geïnduceerd gehoorverlies wordt veroorzaakt door langdurige blootstelling aan geluiden die te hard zijn of te lang duren. Dit soort blootstelling aan lawaai kan de haarcellen in uw oor beschadigen, waardoor u kunt horen. Als deze haarcellen eenmaal beschadigd zijn, groeien ze niet meer aan en neemt uw hoorvermogen af.

Omstandigheden die vaker voorkomen bij oudere mensen, zoals hoge bloeddruk of diabetes, kunnen bijdragen aan gehoorverlies. Medicijnen die giftig zijn voor de zintuigcellen in uw oren (bijvoorbeeld sommige chemotherapiemedicijnen) kunnen ook gehoorverlies veroorzaken.

Zelden kan leeftijdsgerelateerd gehoorverlies worden veroorzaakt door afwijkingen aan het buitenoor of middenoor. Dergelijke afwijkingen kunnen bestaan uit een verminderde functie van het trommelvlies (het trommelvlies) of een verminderde functie van de drie kleine botjes in het middenoor die geluidsgolven van het trommelvlies naar het binnenoor transporteren.

De meeste oudere mensen die gehoorverlies ervaren, hebben een combinatie van zowel leeftijdsgerelateerd gehoorverlies als gehoorverlies door lawaai.

Op dit moment weten wetenschappers niet hoe leeftijdsgerelateerd gehoorverlies kan worden voorkomen. U kunt zich echter wel beschermen tegen lawaaislechthorendheid door uw oren te beschermen tegen te harde en te lang aanhoudende geluiden. Het is belangrijk dat u zich bewust bent van mogelijke bronnen van schadelijk lawaai, zoals luide muziek, vuurwapens, sneeuwscooters, grasmaaiers en bladblazers. Het vermijden van harde geluiden, het beperken van de tijd dat u aan harde geluiden wordt blootgesteld en het beschermen van uw oren met oordoppen of oorkappen zijn eenvoudige dingen die u kunt doen om uw gehoor te beschermen en het gehoorverlies te beperken als u ouder wordt.

Hoe kan ik zien of ik een gehoorprobleem heb?

Stel uzelf de volgende vragen. Als u drie of meer van deze vragen met “ja” beantwoordt, hebt u mogelijk een gehoorprobleem en moet u uw gehoor laten controleren.

Voelt u zich soms in verlegenheid gebracht als u nieuwe mensen ontmoet, omdat u moeite hebt met horen?
Voelt u zich gefrustreerd als u met familieleden praat omdat u moeite hebt hen te horen?
Heeft u moeite om collega’s, klanten of klanten te horen of te begrijpen?
Voelt u zich beperkt of begrensd door een gehoorprobleem?
Heeft u moeite met horen wanneer u vrienden, familieleden of buren bezoekt?
Heeft u moeite met horen in de bioscoop of de bioscoop?
Heeft u door een gehoorprobleem ruzie met familieleden?
Heeft u moeite om de tv of radio te horen op een niveau dat luid genoeg is voor anderen?
Heeft u het gevoel dat problemen met uw gehoor uw persoonlijke of sociale leven beperken?
Heeft u moeite om familie of vrienden te horen wanneer u samen in een restaurant bent?

pgenomen uit: Newman, C.W., Weinstein, B.E., Jacobson, G.P., & Hug, G.A. (1990). De Hearing Handicap Inventory for Adults : Psychometrische geschiktheid en audiometrische correlaten. Ear Hear, 11, 430-433.

Wat moet ik doen als ik problemen heb met horen?

Hoorproblemen kunnen ernstig zijn. Het belangrijkste wat u kunt doen als u denkt dat u een gehoorprobleem hebt, is advies vragen aan een zorgverlener. Er zijn verschillende soorten professionals die u kunnen helpen. U kunt beginnen bij uw huisarts, een otolaryngoloog, een audioloog of een specialist in hoortoestellen. Ze hebben allemaal een andere opleiding en expertise. Elk van hen kan een belangrijk onderdeel zijn van uw hoorzorg.

Een otolaryngoloog (oh-toe-lair-in-GAH-luh-jist) is een arts die gespecialiseerd is in het diagnosticeren en behandelen van ziekten van het oor, de neus, de keel en de nek. Een otolaryngoloog, ook wel KNO-arts genoemd, zal proberen uit te zoeken waarom u problemen hebt met horen en behandelingsopties aanbieden. Hij of zij kan u ook doorverwijzen naar een andere hoorspecialist, een audioloog.
Een audioloog (aw-dee-AH-luh-jist) heeft een gespecialiseerde opleiding in het identificeren en meten van het type en de mate van gehoorverlies. Sommige audiologen kunnen een vergunning hebben om hoortoestellen aan te passen.
Een specialist in hoortoestellen is iemand die een vergunning heeft van uw staat om basale gehoortests uit te voeren en te evalueren, advies te geven en hoortoestellen aan te passen en te testen. U moet door een arts worden onderzocht voordat u een hoortoestel aangemeten kunt krijgen, hoewel de federale wet toestaat dat u een verklaring van afstand ondertekent als u niet onderzocht wilt worden voordat u een toestel aanschaft.

Welke behandelingen en apparaten kunnen helpen?

Uw behandeling zal afhangen van de ernst van uw gehoorverlies, dus sommige behandelingen zullen beter voor u werken dan andere. Er zijn een aantal apparaten en hulpmiddelen die u helpen beter te horen als u gehoorverlies hebt. Dit zijn de meest voorkomende:

Hoortoestellen zijn elektronische toestellen die u in of achter uw oor draagt. Ze maken geluiden luider. Om het hoortoestel te vinden dat voor u het beste werkt, moet u er misschien meer dan één proberen. Vraag om een proefperiode met uw hoortoestel en zorg dat u de voorwaarden van de proefperiode begrijpt. Werk samen met uw audicien totdat u het hoortoestel gemakkelijk in en uit kunt doen, het volume kunt aanpassen en de batterijen kunt vervangen. Hoortoestellen worden over het algemeen niet gedekt door de ziektekostenverzekeraars, hoewel sommige dat wel doen. Medicare vergoedt geen hoortoestellen voor volwassenen; diagnostische evaluaties worden echter wel vergoed indien deze door een arts worden voorgeschreven om de arts te helpen bij het ontwikkelen van een behandelplan. (Lees de NIDCD factsheet Hearing Aids voor meer informatie.)
Cochleaire implantaten. Cochleaire (COKE-lee-ur) implantaten zijn kleine elektronische apparaten die chirurgisch in het binnenoor worden geïmplanteerd en die mensen die ernstig doof of slechthorend zijn, helpen om weer geluid te horen. Als uw gehoorverlies ernstig is, kan uw arts een cochleair implantaat in één of beide oren aanbevelen. (Lees het NIDCD informatieblad Cochleaire implantaten voor meer informatie.)
In de bot verankerde hoorsystemen omzeilen de gehoorgang en het middenoor, en zijn ontworpen om gebruik te maken van het natuurlijke vermogen van uw lichaam om geluid over te brengen via botgeleiding. De geluidsprocessor vangt geluid op, zet het om in trillingen en stuurt de trillingen vervolgens via uw schedelbot naar uw binnenoor.
Ondersteunende luisterapparatuur zijn onder meer telefoon- en mobiele telefoonversterkers, “apps” voor smartphones of tablets, en systemen met een gesloten circuit (hoorlus-systemen) in gebedshuizen, theaters en auditoria. (Lees de NIDCD factsheet Assistive Devices for People with Hearing, Voice, Speech, or Language Disorders voor meer informatie.)
Liplezen of voorlezen van spraak is een andere optie die mensen met gehoorproblemen helpt bij het volgen van gesprekken. Mensen die deze methode gebruiken, letten goed op wanneer anderen praten door te kijken naar de mond- en lichaamsbewegingen van de spreker. Speciale trainers kunnen u helpen bij het leren liplezen of spraaklezen.

Kunnen mijn vrienden en familie me helpen?

U en uw familie kunnen samenwerken om het leven met gehoorverlies gemakkelijker te maken. Hier zijn enkele dingen die u kunt doen:

Vertel uw vrienden en familie over uw gehoorverlies. Hoe meer vrienden en familie u het vertelt, hoe meer mensen u kunnen helpen om met uw gehoorverlies om te gaan.
Vraag uw vrienden en familie om u aan te kijken als ze praten, zodat u hun gezichten kunt zien. Als u hun gezichten ziet bewegen en hun uitdrukkingen ziet, kan dat u helpen om hen beter te begrijpen.
Vraag mensen om harder te praten, maar niet te schreeuwen. Vertel ze dat ze niet langzaam hoeven te praten, alleen duidelijker.
Zet de tv of de radio uit als u er niet actief naar luistert.
Bent u bewust van lawaai om u heen dat het horen kan bemoeilijken. Als u bijvoorbeeld naar een restaurant gaat, ga dan niet in de buurt van de keuken zitten of in de buurt van een band die muziek speelt. Achtergrondgeluid maakt het moeilijk om mensen te horen praten.

Samenwerken om beter te horen kan voor iedereen een tijdje moeilijk zijn. Het kost tijd om te wennen aan het kijken naar mensen die praten en voor mensen om te wennen aan luider en duidelijker praten. Wees geduldig en blijf samenwerken. Beter horen is de moeite waard.

Wat voor onderzoek wordt er gedaan?

De NIDCD ondersteunt onderzoek naar de oorzaken van leeftijdsgerelateerd gehoorverlies, waaronder genetische factoren. Sommige door de NIDCD gesteunde wetenschappers onderzoeken de mogelijkheid om nieuwe haarcellen in het binnenoor te laten groeien met behulp van geneesmiddelen of gentherapieën. Ander door het NIDCD gesteund werk onderzoekt medicijnen die lawaai-geïnduceerd en leeftijdsgerelateerd gehoorverlies kunnen verminderen of voorkomen. Wetenschappers die door het NIDCD worden gesteund, ontwikkelen en verfijnen ook apparaten die kunnen worden gebruikt om mensen met leeftijdsgerelateerd gehoorverlies te helpen.