Meervoudig Grammy-winnaar Natalie Cole was nog maar 8 jaar oud toen haar vader, de legendarische crooner Nat King Cole, zijn eerste album in het Spaans opnam, waarmee hij in 1958 een onverwachte internationale hit scoorde. Het anderstalige succes van haar vader was een cultureel boeiende ervaring voor de kleine Natalie, die voor het eerst met haar beroemde vader buiten de landsgrenzen mocht reizen. Ze herinnert zich levendig een reis naar Mexico, waar ze haar eerste piñata zag, poseerde voor foto’s “als een señorita” in folkloristische kleding, en het meest memorabel, uit de eerste hand getuige was van de adoratie en achting die Latijns-Amerikaanse fans toonden voor de King, een baanbrekende Afro-Amerikaanse superster.
“Ze hielden, hielden, hielden van hem,” herinnert ze zich. “En ik hield van waar hij van hield. Dus
ik werd verliefd op de cultuur.”
Nu, 55 jaar later, slaat de volleerde R&B en jazz vocaliste een nieuwe weg in met haar eerste Spaanstalige album, “Natalie Cole En Español,” uitgebracht op 25 juni op Verve/Universal. In dit, haar eerste nieuwe studioalbum in vijf jaar, herneemt Natalie het rijke repertoire van tijdloze Latin standards dat ooit nieuwe vergezichten opende voor haar vader. De 12 weelderig georkestreerde tracks, geproduceerd door Rudy Perez, Billboard’s Latin Music Producer Of The Decade, bevat Natalie’s kenmerkende kijk op een aantal klassiekers uit haar vaders catalogus, plus een aantal andere zorgvuldig gekozen selecties uit het Latin American Songbook.
Het album bevat een beklijvend vader/dochter duet op de sensuele bolero “Acércate Mas,” gebruikmakend van dezelfde opnametechnieken die gebruikt werden voor hun postume duo op “Unforgettable,” dat in 1991 de plaat van het jaar won voor de zangeres en producer David Foster. Nu, als voorzitter van de Verve Music Group, heeft Foster een grote rol gespeeld bij het verwezenlijken van Natalie’s droom om een latin album te maken.
Dit project, dat Natalie al minstens tien jaar voor ogen heeft, is een verbluffende prestatie voor een artiest die nog nooit in het Spaans heeft gezongen. Hoewel haar nieuwe album de Pan-Amerikaanse geest en de allitererende titel van het Nat Cole origineel leent, verdient Natalie’s persoonlijke, toegewijde uitvoering het recht om op zichzelf te staan.
“Dit album is niet zozeer een eerbetoon aan mijn vader als wel aan de Latijnse muziek,” zegt ze. “Mijn hele ding was, als ik dit ga doen als een nieuwkomer, een niet-Spaans sprekende Amerikaan, dan moet ik eer betonen aan de muziek. Ik moet het eren, want ik heb niet het recht om het zomaar te zingen. Ik heb de plicht om het echt te maken, om authentieke, mooie, traditionele Latin liedjes te kiezen. En daar zijn we voor gegaan.”
De weg naar het maken van deze plaat was echter verre van gemakkelijk. Natalie had, net als haar vader, veel obstakels te overwinnen.
Nat King Cole was een pionier. Hij speelde in biertenten in LA voor 5 dollar per avond en scoorde hitparadehits (“Ramblin’ Rose,” “The Christmas Song,” “Mona Lisa”) die hem op gelijke hoogte brachten met supersterren als Frank Sinatra. Hij begon als jazzpianist in de jaren ’40 en zijn King Cole Trio was de eerste Afro-Amerikaanse act die een gesponsord radioprogramma kreeg. En in 1956 werd hij de eerste Afro-Amerikaanse artiest met een eigen televisieshow, op NBC. Hij speelde ook in films, waaronder de komische western “Cat Ballou”, die vlak voor zijn dood werd voltooid. In zijn overlijdensbericht noemde The New York Times hem “een van de meest duurzame figuren in de Amerikaanse populaire muziek”. Toch kreeg Cole, zelfs als gevestigde beroemdheid, te maken met racisme in binnen- en buitenland. Hij mocht niet optreden in bepaalde clubs, vooral in het Zuiden, en in 1948, toen hij een nieuw huis kocht in LA’s chique wijk Hancock Park, werden racistische scheldwoorden in zijn tuin achtergelaten, zijn hond werd vergiftigd en buren ondertekenden een petitie tegen “ongewenste personen”. (Hierop antwoordde hij beroemd dat hij de eerste zou zijn om alle ongewensten aan te geven als hij ze zou vinden.)
Ondanks alle tegenspoed bleef Cole bouwen aan zijn opmerkelijke carrière. Zijn baanbrekende uitstapje naar de Latijnse muziek zette een tweetalige trend die door veel van zijn Amerikaanse collega-zangers zou worden nagevolgd. Cole maakte zijn eerste Spaanse plaat, 1958’s “Cole Español,” op aandringen van zijn uit Honduras afkomstige manager, Carlos Gastel. Het succes leidde tot twee goed ontvangen vervolgen, “A Mis Amigos” (1959) en “More Cole Español” (1962). Het trio van hitalbums op Capitol Records voegde “cultureel ambassadeur” toe aan zijn verwezenlijkingen. Hij werd omarmd door Latijns-Amerikaanse fans, ondanks zijn uitgesproken Amerikaans accent in het Spaans. Zij vonden zijn “gringo”-lingo vertederend, omdat het zijn poging tot cultureel contact onderstreepte. Kortom, zo merkt Perez op, Latino’s hielden van hem omdat hij zijn best deed.
Cole overleefde het niet om zijn dochter in zijn voetsporen te zien treden met haar eigen solocarrière. Hij stierf in 1965 op 45-jarige leeftijd aan kanker. Tien jaar later won Natalie de eerste van haar negen Grammy Awards als Beste Nieuwe Artiest van 1975, het jaar dat ze debuteerde met de hit “This Will Be,” die ook won voor Beste R&B Vocal Performance, Female. In 1991 won haar tribute album, “Unforgettable… With Love,” Album of the Year en betekende een comeback halverwege haar carrière.
In het kielzog van het succes van dat album, speelde Natalie met ideeën voor een vervolg, samen met haar nicht, Carole, die ook haar adoptie zus was. Ze vroegen zich af: “Wat kunnen we nog meer doen dat papa deed dat interessant en anders was?” Hun antwoord: een album met latin standards.
Maar tegenspoed, verlies en tragedie zouden in de weg staan voordat hun plannen eindelijk gerealiseerd konden worden.
Vier jaar geleden werd bij Natalie nierfalen geconstateerd en begon ze met drie keer per week dialysebehandelingen. Bij “Larry King Live” deed ze een oproep voor een nierdonor. Thuis keek een verpleegster genaamd Esther toe, die “toevallig” dienst had in het ziekenhuis toen Natalie daar was voor een behandeling. “Oh, ik heb voor die dame gezorgd,” zei de verpleegster tegen haar nichtje Jessica, die ook toekeek. “Ze is zo aardig, ik wou dat ik haar kon helpen een nier te vinden.” Minder dan twee maanden later overleed Jessica, die slechts 30 jaar oud en acht maanden zwanger was, onverwachts aan een beroerte. Haar tante meldde zich en bood de nier aan, omdat haar nichtje orgaandonor was. Ze was een perfecte match met Natalie.
Zoals het lot het wilde, waren de donor en haar familie immigranten uit El Salvador. De ervaring bracht Natalie nog dichter bij de cultuur.
“Ik zou het niet uitsluiten dat er een geest van Latino in mij zit, vanwege deze familie,” zegt Natalie. “Sindsdien is mijn passie voor Spaans en alles wat Latijns is, ineens intenser geworden. Ik kon er zelf niet eens achter komen.”
Er is nog een laatste toevalligheid toe te voegen aan de saga. Toen Natalie het nieuws kreeg dat er een nier beschikbaar was, stond ze aan het bed van haar geliefde zus, Carole, die stervende was aan kanker. Natalie moest zich haasten voor een operatie en was er niet toen haar zus overleed. Het nieuwe album is ook een eerbetoon aan haar. “Ik weet dat het iets is waar zij ook van gehouden zou hebben,” zegt Natalie. “Ze zou zo trots zijn.”
Een andere familie-ellende kwam vorig jaar. Natalie verloor haar moeder, Maria, die op 89-jarige leeftijd aan kanker overleed. Onder de stress van die moeilijke tijd, verloor Natalie haar eetlust en veel gewicht. Maar ze kwam er weer bovenop, zoals ze dat bij alle uitdagingen in haar leven heeft gedaan. “Weet je,” zegt ze met een lichte lach, “ik kan wel even down zijn, maar als ik het eenmaal doorheb, kan ik daar niet lang meer blijven.”
Perez, haar Cubaans-Amerikaanse producer, is verbaasd over de energie en toewijding die Cole in het nieuwe project heeft gestoken. In eerste instantie huurden ze een taalcoach in, die toevallig de dochter is van wijlen Olga Guillot, een gerespecteerde Cubaanse zangeres die Nat Cole had gecoacht tijdens zijn Havana-sessies. Maar Natalie voelde de taal zo natuurlijk aan, dat ze besloten dat formele coaching overbodig was.
“Ik ontdekte dat ze een ongelooflijk vermogen heeft om fonetisch in het Spaans te zingen, zoals je op het album kunt horen,” zegt Perez. “Ik kon het niet geloven, ze was zo goed…Ze kon haar ‘r’s’ rollen, gewoon ongelofelijk.”
Natalie zegt dat haar relatie met Perez vanaf het begin “simpático” was. Ze noemt het “een perfecte samenwerking.” Perez, voorzitter van de pas opgerichte Latin Songwriters Hall of Fame, stuurde meer dan 120 liedjes naar Natalie om te overwegen. Hij gaf haar achtergrondinformatie over alle nummers en hun componisten, en liet haar later clips zien uit klassieke zwart-wit films waarin sommige nummers voorkwamen.
“Rudy had een verhaal voor elk nummer,” zegt Cole, nog steeds opgewonden.
“Ik bedoel, zijn kennis van Latijnse muziek is enorm. Dus het was zowel leerzaam als plezierig.”
De overvloed aan rijkdommen maakte het proces van eliminatie ondraaglijk. Uiteindelijk werd een balans gevonden tussen liedjes die haar vader had opgenomen (Cuba’s “Quizás, Quizás, Quizás”, Mexico’s “Noche de Ronda”) en andere die speciaal voor Natalie waren uitgekozen (Argentinië’s “El Día Que Me Quieras”, Brazilië’s “Mañana de Carnaval”). Latin standards zoals “Bésame Mucho”, met Andrea Bocelli, zullen muziekliefhebbers overal bekend in de oren klinken. En Amerikanen zullen zeker de melodieën herkennen van liedjes die in het Engels gepopulariseerd zijn, vooral Maria Grever’s “Cuando Vuelva A Tu Lado (What a Diff’rence a Day Makes).”
Tot slot, natuurlijk, wie herkent niet “Oye Como Va,” de Carlos Santana/Tito Puente salsa/rock hit? Het was Natalie’s persoonlijke keuze, die Perez omtoverde tot een tropische medley van vier nummers met de piano van gastartiest Arthur Hanlon. “Bachata Rosa,” een ander recenter upbeat dansnummer, bevat een duet met de hedendaagse componist, de Dominicaanse superster Juan Luis Guerra.
Het eindresultaat is een win-win, in welke taal dan ook.
“Ik ben erg trots op dit album en ik denk dat het voor zichzelf spreekt.”
- Natalie Cole maakte in 1975 furore met haar debuutalbum Inseparable, dat haar een #1 single opleverde, “This Will Be (An Everlasting Love)” en haar eerste twee Grammy® Awards voor Beste Nieuwe Artiest en Beste Vrouwelijke R&B Vocal Performance
- In 1977 scoorde Cole een No. 1 R&B hit met “I’ve Got Love on My Mind” van haar derde album, Unpredictable, dat haar eerste platina-album werd. Cole zette haar succes voort in datzelfde jaar met haar vierde album, Thankful, dat ook platina werd en een andere hit bevatte, “Our Love”.
- De zangeres breidde haar succes uit met haar eigen tv-special in 1977. Het was de eerste van meer dan 300 belangrijke televisieoptredens in haar carrière, waaronder dramatische rollen in “Law and Order” en “Touched by an Angel”, en gastrollen in talkshows met Oprah Winfrey, Ellen DeGeneres en Larry King.
- In 1979 kreeg Cole een ster op de Hollywood Walk of Fame.
- Nadat Cole persoonlijke uitdagingen had overwonnen, keerde hij in topvorm terug met Everlasting uit 1987, een album dat drie hitsingles opleverde: “Jump Start (My Heart)”, de Top 10 ballad “I Live For Your Love” en haar dance-pop cover van Bruce Springsteen’s “Pink Cadillac”.
- Cole bereikte een mijlpaal in haar carrière in 1991 met de release van Unforgettable…With Love, met het beroemde duet met haar overleden vader, Nat King Cole. Het album stond vijf weken op nummer 1 in de popcharts, ontving zes Grammy® Awards en verkocht wereldwijd meer dan 14 miljoen exemplaren.
- In 1996 bracht Cole een vervolgalbum uit met Amerikaanse standards, Stardust, waarop weer een duet met haar vader stond, “When I Fall in Love”. Het album werd platina en won nog een Grammy voor Best Pop Collaboration with Vocals.
- Volgende albums, Snowfall on the Sahara (1999) en Ask a Woman Who Knows (2002), verdienden beide de NAACP Image Award voor Outstanding Jazz Artist
- Cole nam haar negende GRAMMY® award in haar carrière mee naar huis voor Still Unforgettable uit 2008, dat won voor Best Traditional Pop Vocal Album. Het leverde Natalie ook een NAACP Award op voor Beste Jazzartiest”.
- In 2001 speelde ze de rol van zichzelf in “Livin’ for Love: the Natalie Cole Story”, gebaseerd op haar autobiografie “Angel on My Shoulder”, waarin ze haar schrijnende strijd tegen de drugsverslaving beschrijft. Ze ontving de NAACP Image Award voor “Outstanding Actress in a Television Movie, Mini-Series or Dramatic Special”. Als actrice speelde Natalie de hoofdrol in “Lily in Winter” van regisseur Delbert Mann en speelde ze samen met Laurence Fishburne en Cicely Tyson in “Always Outnumbered” van Walter Mosley
- Cole bracht in 2010 een tweede memoires uit, getiteld “Love Brought Me Back”, de hartverscheurende kroniek van haar zoektocht naar een niertransplantatie.
- Natalie Cole is nu woordvoerder van de University Kidney Research Organization, een non-profit organisatie die medisch onderzoek ondersteunt met betrekking tot de preventie, behandeling en uitroeiing van alle vormen van nierziekten.