Vitamine C wordt al lang geroemd om zijn schoonheidsvoordelen, van anti-aging eigenschappen voor een jonger uitziende huid tot het kweken van langer, sterker haar en sterkere nagels.
Zijn dit slechts marketingclaims die de cosmetica-industrie gebruikt om je te laten denken dat de producten natuurlijk, groen en gezond zijn? Of zijn er echte voordelen verbonden aan het uitwendig aanbrengen van vitamine C op je haar en huid?
Wat zijn de voordelen van vitamine C?
Voordelen voor de huid
Vitamine C is een populair bestanddeel van veel plaatselijk aangebrachte huidverzorgingsproducten, waar het bij gebruik boven bepaalde concentraties (5-15%) duidelijk waarneembare voordelen heeft.
Anti-rimpel
Aan de oppervlakte werkt het als een anti-oxidant, die de schade bestrijdt die wordt veroorzaakt door vrije radicalen die worden gecreëerd door milieuverontreinigende stoffen en blootstelling aan ultraviolette straling. Dit kan de vorming van nieuwe rimpels helpen voorkomen, die ontstaan wanneer vrije radicalen op de huid aanwezig zijn.
Verhoogd collageen
Vitamine C blijkt ook door te dringen in en over te brengen naar het weefsel van de opperhuid, waar het helpt bij het herstel van de cellen en de productie van collageen bevordert. Het valt buiten het bestek van dit artikel om alle mechanismen en variabelen te onderzoeken waardoor vitamine C de huid ten goede komt, maar het is duidelijk dat het een reële waarde heeft.
Of het al dan niet voordelen biedt voor het haar is minder afhankelijk van gecompliceerde cellulaire processen, en meer afhankelijk van enkele basale chemische eigenschappen.
Chemische structuur
Vitamine C is de algemene naam voor ascorbinezuur, een klein chiraal molecuul – met andere woorden, een molecuul dat in twee verschillende vormen kan voorkomen die niet elkaars spiegelbeeld zijn. Het type ascorbinezuur dat in planten wordt aangetroffen, in dieren wordt gesynthetiseerd en in cosmetica en voedingsmiddelen wordt gebruikt, is de linkshandige molecule (levoroterende enantiomeer) van ascorbinezuur (L-ascorbinezuur). Om wat voor reden dan ook komt de rechtsdraaiende versie (dextroroteer) niet in de natuur voor en de in het lab gesynthetiseerde versie biedt geen voordelen ten opzichte van zijn gemakkelijker verkrijgbare isomeer.
Voordelen voor het haar
Mild reinigingsmiddel
Net als veel zuren kan vitamine C – ascorbinezuur – fungeren als een mild klaringsmiddel in shampoo en effectief zijn in het helpen verwijderen van minerale ophopingen op het oppervlak van het haar. Dit verbetert het vermogen van het haar om vocht op te nemen, waardoor het zachter en soepeler wordt en beter bestand is tegen klitten en breken.
Glansversterker
Ook wordt door de lagere pH van zure shampoos het schubbenoppervlak gladder en strakker, waardoor het haar gelijkmatiger reflecteert en glanzender wordt.
Humectant
Door de aanwezigheid van meerdere hydroxylgroepen (zuurstof-waterstof, -OH) is ascorbinezuur extreem hygroscopisch, wat betekent dat het water aantrekt en aan zich bindt. Om deze reden kan vitamine C fungeren als een bevochtigingsmiddel en een effectieve vochtinbrenger in haarproducten wanneer het wordt gebruikt in conditioners, leave-in conditioners en stylingproducten.
Anti-breuk
Ook kan vitamine C, wanneer het wordt opgenomen als een component in leave-in conditioners en stylingproducten, fungeren als een antioxidant, ongeveer op dezelfde manier als in huidcrèmes. Vrije radicalen kunnen structurele schade veroorzaken aan de proteïnen in het haar, wat kan leiden tot gespleten haarpunten en haarbreuk.
Kleurbehoud
Ze kunnen ook reageren met zowel natuurlijke melanine als synthetische kleurstofmoleculen die zich in de cortex van de haarstrengen bevinden en de kleur uit het haar bleken, terwijl ze tegelijkertijd fysieke schade aan het haar toebrengen. Daarom kunnen vrije radicalenvangers zoals vitamine C heel nuttig zijn om de kleur te behouden en de gezondheid en de integriteit van het haar in stand te houden. Ascorbinezuur is oplosbaar in water, en is dus geen probleem voor opbouw of ophoping aan de oppervlakte van het haar, zelfs wanneer niet-mainstream reinigingsmethoden worden gebruikt (low-poo, no-poo).
Vaak wordt vitamine C gebruikt als een bewaarmiddel of pH-regelaar in haarverzorgingsproducten en heeft het geen significante invloed op de uiteindelijke eigenschappen van het product. Als het als een van de laatste ingrediënten voorkomt, onder wat bekend staat als de één-procent-regel, kun je er zeker van zijn dat dit het geval is.
Zorgt vitamine C ervoor dat je haar groeit?
De marketingmaterialen voor sommige haarverzorgingsproducten beweren dat hun vitamine-C bevattende formule de haargroei kan bevorderen en een ongezonde hoofdhuid kan herstellen. Hoewel het zeker waar is dat ascorbinezuur in staat is om zich naar weefsel en cellen te verplaatsen in specifiek geformuleerde huidverzorgingsproducten waar het kan deelnemen aan cellulaire processen, is dit meestal niet het geval in shampoos en conditioners.
De redenen hiervoor zijn dat de pH van haarverzorgingsproducten over het algemeen te hoog is voor het zuur om actief te zijn, en de concentratie van het ascorbinezuur te laag is om enig voordeel te bieden. Daarom zullen de meeste van dit soort producten geen significante invloed hebben op de hoofdhuid of de haargroei.
Het is echter mogelijk dat een formule die bedoeld is om rechtstreeks op de huid te worden aangebracht, enig voordeel zou kunnen opleveren voor het hoofdhuidweefsel. Of dit de haargroei zou bevorderen is niet zeker, maar een gezonde hoofdhuid is in de beste positie om deze functie uit te oefenen. Dit zou waarschijnlijk vallen in de categorie “het kan geen kwaad om het met mate te proberen.”
Mogelijke bijwerkingen
Sommige gebruikers hebben gemeld dat sommige producten op basis van vitamine C droog aanvoelden voor hun handen en haar. Dit is erg afhankelijk van iemands haar- en huidtype en van de andere ingrediënten in de formule. Het is twijfelachtig of de vitamine C zelf tot droogheid leidt, maar misschien kan een product, in combinatie met agressieve oppervlakte-actieve stoffen, een te lage pH, of onvoldoende verzachtende en vochtinbrengende middelen, dat ongewenste gevoel geven.
Betrouw altijd op je eigen reactie op een product en gebruik wat voor jou werkt.