In 2009 zong Carrie Underwood over het aanvallen van de truck van haar vriendje met een Louisville slugger in een poging om te voorkomen dat hij haar, of met wie hij na haar uitging, opnieuw zou bedriegen. Zowel in Carrie’s wereld als in de echte wereld wordt “eens een bedrieger, altijd een bedrieger” geaccepteerd als een onbetwistbaar feit.
Maar dan, in 2017 werd dat cliché over herhalende ontrouw eindelijk op de academische proef gesteld toen de Archives of Sexual Behavior de allereerste legitieme studie over seriematig vreemdgaan publiceerde.
“Die studie was de eerste die ons enig wetenschappelijk inzicht gaf in de vraag of er enige waarheid schuilt in het idee van ‘eens een bedrieger, altijd een bedrieger,'” zegt Dr. Justin Lehmiller, een research fellow aan het Kinsey Institute en auteur van Tell Me What You Want. De studie, waar Lehmiller in 2017 over schreef, ondervroeg 484 volwassenen die toegaven in eerdere relaties te zijn vreemdgegaan en vond op zijn minst een klein beetje waarheid achter de zin. Onderzoekers ontdekten dat mensen die in één relatie vreemdgingen, ongeveer drieënhalf keer meer kans hadden om opnieuw vreemd te gaan. Dat bewijst niet dat het cliché een absolute waarheid is, want zoals Lehmiller opmerkt, zijn er genoeg ondervraagden die één keer vreemd zijn gegaan en nooit meer.
“Het is een van die dingen waar een kern van waarheid in zit,” zegt Lehmiller. “
Er is natuurlijk niet één reden waarom mensen vreemdgaan. Maar Lehmiller zegt dat een studie van een van zijn collega’s van het Kinsey Instituut misschien heeft gevonden wat sommigen het ontrouw-gen noemen. “Sommige mensen zijn sensatiezoekers, en zij hebben een verhoogde behoefte aan spannende en riskante seksuele ontmoetingen,” legt Lehmiller uit, en onderzoekers ontdekten dat de verhoogde behoefte aan “riskante seksuele ontmoetingen” verband houdt met een tekort aan dopamine receptoren – het deel van de hersenen dat betrokken is bij het voelen van genot. Met andere woorden, sensatiezoekers hebben grotere sensaties nodig (in dit voorbeeld, stiekem doen en vreemdgaan) om dezelfde hoeveelheid genot te voelen.
Als je dit leest en denkt aan het preventief doorsnijden van de banden van je huidige partner omdat je weet dat hij of zij in het verleden is vreemdgegaan, wacht dan even. Rachel Sussman, relatietherapeute in New York, zegt dat ze in haar praktijk veel mensen ziet die een keer vreemd zijn gegaan en zeggen dat ze dat nooit meer zullen doen – of ze nu betrapt zijn of niet.
“Ik heb mensen gezien die zijn vreemdgegaan en die zien hoeveel pijn dat heeft veroorzaakt bij degene met wie ze waren, en die zeggen dan tegen me: ‘Ik ben blij dat ik uit die relatie ben gestapt, maar ik voel me absoluut verschrikkelijk over hoe ik het heb gedaan,'” zegt Sussman.
In wezen is “eens een bedrieger, altijd een bedrieger” volgens Sussman gewoon een andere manier om te zeggen dat mensen niet in staat zijn om wroeging te voelen en te veranderen. En Lehmiller is het daarmee eens, door te benadrukken dat de studie over serie bedrog weliswaar eng en onheilspellend lijkt, maar dat het geenszins een goedkeuring is van het bedriegerscliché. Eens een bedrieger maakt nog geen altijd een bedrieger. Leg die honkbalknuppel nu maar neer.
Volg Hannah op Twitter.