We ontdekten vandaag dat, in Wikipedia’s entry voor Satire, de Ig Nobelprijzen het eerste voorbeeld zijn van één van de twee soorten satire. De titel luidt:
Horatiaans vs Juvenaliaans
Satirische literatuur kan gewoonlijk worden gecategoriseerd als ofwel Horatiaans ofwel Juvenaliaans, hoewel de twee elkaar niet volledig uitsluiten.
Horatiaans
Horatiaanse satire, genoemd naar de Romeinse satiricus Horatius (65-8 v.Chr.), bekritiseert op speelse wijze een of andere sociale ondeugd door middel van zachte, milde en luchthartige humor. De satire richt zich met geestigheid, overdrijving en zelfspot eerder op wat als dwaasheid wordt bestempeld dan als kwaad. De sympathieke toon van de Horatiaanse satire is gebruikelijk in de moderne samenleving.
Voorbeelden:
- De Ig Nobelprijzen.
- Bierce, Ambrose, The Devil’s Dictionary.
- Defoe, Daniel, The True-Born Englishman.
- Gogol, Nikolai, Dead Souls.
- Groening, Matthew ‘Matt’, The Simpsons.
- Kubrick, Stanley, Dr. Strangelove.
- Lewis, Clive Staples, The Screwtape Letters.
- Mercer, Richard ‘Rick’, The Rick Mercer Report.
- Pope, Alexander, The Rape of the Lock.
- Twain, Mark, Adventures of Huckleberry Finn.
Juvenaliaanse
Juvenaliaanse satire, genoemd naar de Romeinse satiricus Juvenal (eind 1e eeuw – begin 2e eeuw n.Chr.), is minachtender en schurender dan de Horatiaanse. Juvenaliaanse satire adresseert sociaal kwaad door middel van hoon, verontwaardiging en woeste spot. Deze vorm is vaak pessimistisch en wordt gekenmerkt door ironie, sarcasme, morele verontwaardiging en persoonlijke beschimpingen, met minder nadruk op humor. Sterk gepolariseerde politieke satire is vaak Juvenaliaans. Zie ook: Satires van Juvenal.
Voorbeelden:
- Barnes, Julian, Engeland, Engeland.
- Bradbury, Ray, Fahrenheit 451.
- Boelgakov, Michail, Hart van een hond.
- Burgess, Anthony, A Clockwork Orange.
- …
