De wetenschappers van nu denken dat het leven voor de Anasazi “goed” was, vooral tijdens deze tweede periode.
Waarom verlieten zij dan uiteindelijk hun prachtige architectuur en permanente woningen om honderden kilometers te migreren en hun culturele identiteit te verliezen in Hopiland, Zuni en de pueblo’s van de Upper Rio Grande?
Naast de droogte en plunderende vijandentheorieën suggereren wetenschappers dat zaken als slechte sanitaire voorzieningen, ongedierte en milieuvervuiling de Anasazi ertoe kunnen hebben gebracht te verhuizen. Als die andere verklaringen meer verbeelding vergen, is er nog een andere om over na te denken: de Anasazi-gemeenschappen zijn misschien groter geworden dan de cultuur aankon. De interne stress en strijd, samen met de externe factoren, kunnen het leven gewoon te onaangenaam hebben gemaakt.
Orale geschiedenissen van de Hopi, Zuni en Pueblo volken en wetenschappelijke bevindingen suggereren dat de uittocht uit plaatsen als Chaco en Mesa Verde familie voor familie of clan voor clan kan zijn geweest, en meer dan honderd jaar kan hebben geduurd.