Een hersentumor is een massa abnormale cellen. Hij kan zich in de hersenen of ernaast bevinden. Tumoren kunnen allerlei problemen in uw hele lichaam veroorzaken als ze groeien en schadelijk tegen het hersenweefsel drukken. Er zijn vele soorten tumoren die ofwel in de hersenen zelf ontstaan, of uit een ander deel van het lichaam komen en naar de hersenen reizen (metastaseren). Hersentumoren kunnen worden geclassificeerd als goedaardig (niet-kankerachtig) of kwaadaardig (kankerachtig), afhankelijk van hun gedrag.
Gemeenschappelijke typen
Meningeomen zijn de meest voorkomende goedaardige intracraniële tumoren, die 10 tot 15 procent van alle neoplasmata in de hersenen uitmaken. Deze tumoren ontstaan uit de membraanachtige structuren (hersenvliezen) die de hersenen en het ruggenmerg omgeven. Vaak veroorzaken meningeomen geen symptomen en vereisen ze geen onmiddellijke behandeling.
Schwannomen zijn goedaardige tumoren bij volwassenen die langs zenuwen ontstaan. Ze maken ongeveer 8% van alle hersentumoren uit en komen vaak voor bij de gehoorzenuw (de 8e hersenzenuw), die van de hersenen naar het oor loopt. Hoewel deze tumoren goedaardig zijn, kunnen ze ernstige complicaties en zelfs de dood veroorzaken als ze groeien en druk uitoefenen op zenuwen en uiteindelijk op de hersenen. Veel voorkomende symptomen zijn eenzijdig gehoorverlies en suizen of rinkelen in de oren.
Gliomen zijn de meest voorkomende vorm van hersentumoren bij volwassenen en maken 78 procent van de kwaadaardige hersentumoren uit. Ze ontstaan uit de ondersteunende cellen van de hersenen, de zogenaamde gliacellen. De gliacellen helpen de neuronen op hun plaats te houden en goed te functioneren.
- Astrocytomen ontwikkelen zich uit astrocyten, stervormige gliacellen die het ondersteunende weefsel van de hersenen vormen. Ze kunnen in veel delen van de hersenen voorkomen, maar meestal in de kleine hersenen. Astrocytomen kunnen in verschillende delen van de hersenen voorkomen en kunnen zich bij mensen van alle leeftijden ontwikkelen, maar ze komen meer voor bij volwassenen, vooral bij mannen van middelbare leeftijd. De symptomen variëren, maar hoofdpijn, toevallen, geheugenverlies en gedragsveranderingen komen vaak voor.
- Glioblastomen (GBM)ontwikkelen zich ook uit astrocyten, maar deze agressieve tumoren hebben de neiging snel te groeien en zich naar andere weefsels uit te breiden. Ze worden meestal aangetroffen in de hersenhelften. GBM komt vaker voor bij mensen tussen de 50 en 70 jaar, en meer bij mannen dan bij vrouwen. Omdat ze zich zo snel vormen en groeien, zal de verhoogde druk in de hersenen symptomen veroorzaken zoals hoofdpijn, misselijkheid, braken en slaperigheid.
Oorzaken en risicofactoren
De meeste hersentumoren worden veroorzaakt door veranderingen in de genen, of door chromosoomherschikkingen die de functie van een gen veranderen. Patiënten met bepaalde genetische aandoeningen (zoals neurofibromatose, de ziekte van von Hippel-Lindau, het syndroom van Li-Fraumeni en retinoblastoom) hebben ook een verhoogd risico om tumoren van het centrale zenuwstelsel te ontwikkelen. Blootstelling aan bepaalde chemische stoffen kan ook het risico op hersentumoren verhogen. Patiënten die bestralingstherapie op het hoofd hebben ondergaan, lopen ook een verhoogd risico op nieuwe hersentumoren.
Symptomen
Hersentumoren zijn complex en de symptomen zijn afhankelijk van het type en de plaats van de tumor. Lichamelijke symptomen zoals hoofdpijn, misselijkheid, evenwichtsverlies, zwakte aan één kant van het lichaam, veranderingen in het gezichtsvermogen of het gehoor, en toevallen kunnen voorkomen. Gedragsveranderingen kunnen ook symptomen zijn, zoals verwardheid, impulsiviteit, moeite met denken, of persoonlijkheidsveranderingen.
Behandeling
Neurochirurgen gebruiken beeldvormende technieken zoals MRI of CT scans om de diagnose van een tumor te helpen stellen, en soms is een biopsie nodig. Hersentumoren (of ze nu primair of uitgezaaid, goedaardig of kwaadaardig zijn) worden meestal behandeld met chirurgie, bestraling en/of chemotherapie. Beslissingen over welke behandeling wordt toegepast, worden van geval tot geval genomen en hangen af van een aantal factoren.