Hebben probiotica bij waterige diarree invloed op het resultaat?

Vraag 2: Hebben probiotica in gevallen van waterige diarree invloed op de uitkomst?

Beveelt u de toevoeging van probiotica aan gezinnen van kinderen met waterige diarree aan? Zou zoiets eenvoudigs daadwerkelijk een verschil kunnen maken?

Een Cochrane systematic review en meta-analyse uit 2010 door Allen et al toonde aan dat de toevoeging van probiotica de gemiddelde duur van diarree met één dag (24,76 uur ) verminderde.1 Het meta-analysegedeelte omvatte 35 trials met in totaal 4.555 patiënten. Door toevoeging van probiotica waren er minder patiënten met diarree die vier dagen of langer aanhield (29 studies met in totaal 2.853 patiënten, risicoverhouding 0,41 ), en de afname in frequentie van diarree was al aanwezig op dag twee van probioticatherapie (20 studies met in totaal 2.751 patiënten, gemiddeld verschil 0,80 ).

Opgemerkt moet worden dat deze studie zowel klinische als poliklinische patiënten omvatte. De specifieke probioticadosering verschilde per studie, maar over het algemeen waren de probioticasoorten: Lactobacillus casei stam GG (ook wel Lactobacillus rhamnosus GG genoemd, aangeduid met “LGG” op probiotica-verpakkingen); Enterococcus melkzuurbacteriën (LAB), niet te verwarren met de Enterococcus faecalis of faecium die we associëren met ziekte; en Saccharomyces boulardii, eigenlijk een gist. Samengevat verkortten probiotica de totale duur van de diarree en verbeterden ze de symptomen in een vroeger stadium van het beloop. Belangrijk is ook dat de auteurs geen ernstige nadelige effecten van probioticagebruik konden vinden.

Een andere afzonderlijke meta-analyse door Szajewska e.a. keek specifiek naar LGG in 11 gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (in totaal 2.444 pediatrische patiënten) in gevallen van acute gastro-enteritis en ontdekte dat, net als in de Cochrane review, de duur van de diarree met ongeveer één dag afnam (1,05 dagen ).2

Er zijn recentere gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken gedaan naar specifieke bacteriestammen en hun effect op de duur van de diarree. Lactobacillus reuteri lijkt te helpen. Studies van deze stam omvatten zowel klinische als poliklinische settings. Dinleyici et al evalueerden Lactobacillus reuteri in een ambulante setting (n=60 kinderen) en vonden een significant kortere diarree duur van 15 uur.3 In een multicenter, gerandomiseerd, enkelblind klinisch onderzoek (n=127 patiënten) in de intramurale pediatrische setting vonden Dinleyici et al dat behandeling met Lactobacillus reuteri de gemiddelde duur van de diarree met 33 uur verminderde (70,7 ± 26,1 versus 103,8 ± 28,4; P< 0,001) en ook de verblijfsduur in het ziekenhuis verminderde.4

Overigens lijken niet alle probioticastammen dezelfde resultaten op te leveren. In een dubbelblind, gerandomiseerd, placebogecontroleerd onderzoek van Hong Chau e.a. naar Lactobacillus acidophilus bij kinderen in Vietnam (n=300 patiënten) werden geen significante verschillen gevonden in vergelijking met placebo.5

In het algemeen laten veel onderzoeken een afname van de diarree duur en een verbetering van de diarree frequentie eerder in het beloop zien wanneer probiotica worden toegediend. Probiotica zijn effectief, en clinici zouden dit onderwerp routinematig moeten bespreken met gezinnen van kinderen met acute waterige diarree.