De effecten van glucagon zijn tegengesteld aan de door insuline teweeggebrachte effecten. De twee hormonen moeten met elkaar samenwerken om de bloedglucosespiegel in evenwicht te houden.
Wat is glucagon?
Glucagon is een hormoon dat wordt geproduceerd door alfacellen in een deel van de alvleesklier dat bekend staat als de eilandjes van Langerhans.
De rol van glucagon in het lichaam
Glucagon speelt een actieve rol bij het reguleren van het gebruik van glucose en vetten door het lichaam.
Glucagon komt vrij als reactie op een laag glucosegehalte in het bloed en op gebeurtenissen waarbij het lichaam extra glucose nodig heeft, zoals als reactie op zware lichamelijke inspanning.
Wanneer glucagon vrijkomt, kan het de volgende taken vervullen:
- De lever stimuleren om glycogeen af te breken zodat het als glucose aan het bloed kan worden afgegeven
- Het activeren van gluconeogenese, de omzetting van aminozuren in glucose
- Het afbreken van opgeslagen vet (triglyceriden) in vetzuren voor gebruik als brandstof door de cellen
Glucagon en bloedglucosespiegels
Glucagon dient om de bloedglucosespiegels hoog genoeg te houden voor het lichaam om goed te kunnen functioneren.
Als de bloedglucosespiegel laag is, komt glucagon vrij en geeft de lever een seintje om glucose in het bloed af te geven.
De glucagonafscheiding als reactie op maaltijden varieert, afhankelijk van wat we eten:
- Als reactie op een koolhydraatrijke maaltijd daalt het glucagongehalte in het bloed om te voorkomen dat de bloedglucose te hoog stijgt.
- Als reactie op een eiwitrijke maaltijd stijgt het glucagongehalte in het bloed.
Glucagon bij diabetes
Bij mensen met diabetes kan de aanwezigheid van glucagon de bloedglucosespiegel te hoog doen oplopen.
Dit komt ofwel doordat er te weinig insuline aanwezig is, ofwel, zoals het geval is bij diabetes type 2, doordat het lichaam minder goed op insuline kan reageren.
Bij type 1-diabetes kan een hoog niveau van circulerende insuline de afgifte van glucagon als reactie op hypoglykemie afremmen.
Medicijnen die de glucagonafgifte beïnvloeden
Er is een aantal medicijnen ontwikkeld om de afgifte van glucagon bij type 2-diabetes te helpen wijzigen.
Twee verschillende klassen diabetesmedicijnen , DPP-4-remmers en incretinemimetica, werken in reactie op de aanwezigheid van maaltijden om de toename van insuline te stimuleren en de afgifte van glucagon te remmen.
Glucagon-injecties
Glucagon kan per injectie worden toegediend als reactie op ernstige episoden van hypoglykemie. Glucagon is nuttig voor mensen die hun diabetes met insuline behandelen.
- Lees meer over glucagon injectiekits