Echte potentiële gevaren van een veganistisch dieet (één is onomkeerbaar)

Voordat je erover nadenkt om veganist te worden, wil je misschien eerst meer weten over acht potentiële gevaren en gezondheidsrisico’s die het gevolg kunnen zijn van een plantaardig dieet.

Heb je je ooit afgevraagd of een veganistisch of plantaardig dieet je zou helpen je gewicht onder controle te houden en eventuele knagende gezondheidsproblemen op te lossen? Dat is de belofte die vaak wordt gedaan rond deze trend.

Maar, je hoort minder over de gezondheidsproblemen die kunnen ontstaan door een strikt plantaardig dieet dat alle dierlijke producten uitsluit. Dit artikel bevat acht redenen die de mythe kunnen ontkrachten dat veganisme het gezondste dieet is en voor iedereen werkt.

Wat is een veganistisch dieet?

Wat is een veganistisch dieet? Simpel gezegd is het een dieet dat alle voedsel uitsluit dat van een dier afkomstig is. Dit omvat eieren, zuivel, vlees, vis, gevogelte, en zelfs honing.

Sommige mensen gaan nog een stap verder en omarmen een veganistisch dieet als een levensstijl, waarbij ze geen kleding of verzorgingsproducten kopen of gebruiken die dierlijke ingrediënten bevatten.

Een “compleet voedzaam, plantaardig dieet” is vaker de term die wordt gebruikt voor een benadering die minder bewerkte voedingsmiddelen bevat, en een grotere nadruk op fruit, groenten, peulvruchten, granen, noten, en zaden. Maar zelfs die term kan verwarrend zijn, omdat paleo diëten worden beschouwd als een plantaardig dieet, maar ze bevatten wel dierlijke producten.

Lees meer over de verschillen tussen clean eating, paleo, veganistisch, keto, en Whole30 diëten.

Wat Veganisten eten

Als een veganistisch of plantaardig dieet geen dierlijke producten bevat, wat bevat het dan wel? Veganisten eten groenten, fruit, volle granen, soja, peulvruchten (bonen), noten en zaden.

Een veganistisch dieet betekent echter niet per se dat het gezond is, omdat het per definitie veel bewerkte voedingsmiddelen, suiker of gluten niet uitsluit. Kijk maar naar de populariteit van nep-vlees, dat ongelooflijk bewerkt is en niet per se gezond.

Als je 100% toegewijd bent aan het eten van een veganistisch dieet, maar je voelt je altijd moe, dan wil je misschien ook mijn artikel lezen met tips voor het omkeren van vermoeidheid op een veganistisch dieet.

Extreem diëten

Hoewel sommige mensen kunnen gedijen op een veganistisch of plantaardig dieet, moet worden opgemerkt dat het als een extreem dieet wordt beschouwd vanwege het grote aantal voedingsmiddelen dat wordt uitgesloten, en vanwege de kans op voedingstekorten.

Dit artikel bevat acht echte problemen met een plantaardig dieet, inclusief mijn ervaring als vrouw wier gezondheid afnam als gevolg van het volgen van een strikt veganistisch dieet.

Dit artikel bevat links naar wetenschappelijke studies waar mogelijk. Echter, sommige van deze potentiële dieetgevaren zijn anekdotisch en niet gebaseerd op menselijke studies. Zoals altijd is het dus belangrijk dat u uw arts raadpleegt om te bepalen welk dieet voor u het beste is.

Acht mogelijke gevaren van een veganistisch dieet

Let op, mijn bedoeling met dit artikel is niet om de voordelen die kunnen voortvloeien uit het eten van meer plantaardig voedsel in diskrediet te brengen, maar om waarschuwend bewijs te leveren van wat er kan gebeuren als een veganistisch dieet te ver wordt doorgevoerd en de waarschuwingssignalen worden genegeerd.

Eiwitbronnen van peulvruchten kunnen risico op lekkende darmen verhogen

Aangezien een veganistisch dieet alle vormen van dierlijke eiwitten uitsluit, waaronder vlees, vis, eieren en zuivel, wenden mensen die een veganistisch dieet volgen zich vaak tot peulvruchten als een plantaardige eiwitbron. Peulvruchten hebben hoge gehaltes aan antinutriënten, waaronder lectines en fytaten, die beide de intestinale permeabiliteit kunnen verhogen, ook wel leaky gut genoemd.

Eiwitbronnen van dieren bevatten daarentegen geen antinutriënten en behoren tot de hoogste voedingsbronnen voor de mens.

Het risico is dat wanneer mensen dierlijke eiwitten uit hun dieet schrappen en deze vervangen door grotere hoeveelheden peulvruchten, er een verhoogd risico op darmontsteking kan ontstaan. Hoewel er geen directe studies bij mensen over dit onderwerp zijn, is het een potentieel risico waar je je bewust van moet zijn.

Zoja-eiwitbronnen kunnen leiden tot hormoonverstoringen en een hogere inname van zware metalen

Ook hier geldt, als gevolg van het uitsluiten van alle vormen van dierlijke eiwitten, wenden veel veganisten zich tot soja als eiwitbron. Terwijl onbewerkte vormen van soja voor sommige mensen oké kunnen zijn, worden bewerkte vormen van soja vaak aangetroffen in een veganistisch dieet, waaronder tofu, sojamelk en bewerkte voedingsmiddelen op basis van soja die worden verkocht als vleesvervangers.

Verwerkte sojavoedingsmiddelen zijn niet beter voor de menselijke gezondheid dan andere sterk verwerkte voedingsmiddelen, maar met het extra risico van hormoonverstoring als gevolg van fyto-oestrogenen die in alle vormen van soja worden aangetroffen. Soja blijkt ook bij te dragen tot de opname van het giftige metaal cadmium bij veganisten en vegetariërs.

Lees meer over de gevaren van het eten van soja.

Risico op bloedarmoede door gebrek aan heemijzer

Indiciëntie aan ijzer is het meest voorkomende voedingstekort in de wereld, en zowel veganisten als vegetariërs lopen een hoger risico op deze aandoening. Plantaardig voedsel bevat weliswaar een vorm van ijzer, maar dit wordt non-heemijzer genoemd en het wordt veel minder goed door het lichaam opgenomen.

Izertekort aan bloedarmoede kan leiden tot ernstige symptomen, waaronder vermoeidheid, en vrouwen in de vruchtbare leeftijd moeten zich ervan bewust zijn hoe een veganistisch of vegetarisch dieet snel tot bloedarmoede kan leiden.

Terwijl ijzersupplementen kunnen worden genomen om bloedarmoede te helpen omkeren of voorkomen, hebben de meeste vrouwen een hekel aan het nemen van ijzersupplementen vanwege mogelijke negatieve bijwerkingen, waaronder constipatie.

Verhoogd risico op depressie bij lage omega-3 vetzuur inname

Zonder een voedselbron van omega-3 vetzuren uit vis of visolie en een verhoogde consumptie van omega-6 vetzuren uit voedingsmiddelen zoals noten, lopen veganisten mogelijk een hoger risico op depressie.

Op algen gebaseerde bronnen van omega-3 vetzuren zijn een optie, maar ze kunnen duur en moeilijk te vinden zijn. En omdat veel veganistische diëten een hoger dan gemiddelde inname van noten bevatten, kan de balans van vetzuren in het lichaam nog steeds uit balans raken.

Risico op vitamine B12-tekort

Doordat vitamine B12 alleen in dierlijke voeding voorkomt, lopen veganisten een veel groter risico op een tekort aan deze belangrijke voedingsstof. In feite zijn de meeste voedingsdeskundigen het erover eens dat degenen die een veganistisch of vegetarisch dieet volgen, een hoogwaardig vitamine B12 supplement moeten gebruiken om onomkeerbare gezondheidsaandoeningen te voorkomen die het gevolg kunnen zijn van een tekort.

Ook moet worden opgemerkt dat veel mensen een genetische variatie hebben die bekend staat als MTHFR, die invloed kan hebben op hoe B-vitamines worden geabsorbeerd. In dat geval kan zelfs een bepaalde vitamine B-suppletie niet voldoende zijn om een tekort te voorkomen.

Lees meer over het beste MTHFR dieet en supplementen.

Remming van zinkabsorptie bij veganistische en vegetarische diëten

Gelijk aan vitamine B12 kunnen veganistische en vegetarische diëten leiden tot een lage zinkstatus. Er wordt verondersteld dat het probleem in dit geval is dat een hogere consumptie van plantaardige voedingsmiddelen die fytinezuur bevatten, het vermogen van het lichaam om zink te absorberen kan remmen.

Omdat dit probleem met de zinkabsorptie kan ontstaan, wordt door voedingsdeskundigen vaak aanbevolen dat veganisten en vegetariërs hun zinkinname moeten verhogen tot 50% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid om een voldoende zinkinname te garanderen.

Risico van consumptie van te veel koolhydraten

Veganistische diëten bevatten over het algemeen minder eiwitten en kunnen bij bepaalde mensen schommelingen in de bloedsuikerspiegel veroorzaken. Er is ook een risico van overconsumptie van koolhydraten op een veganistisch dieet, vooral omdat peulvruchten vaak worden geconsumeerd als een eiwitbron, maar zeer hoog zijn in koolhydraten.

Veganisten kunnen ook de calorieën van eiwitbronnen vervangen door geraffineerde koolhydraten, waaronder brood, crackers en koekjes. Overconsumptie van koolhydraten kan leiden tot niet-alchoholische vette leverziekte, ontregeling van de bloedsuikerspiegel, en andere lastige symptomen.

Een dieet met een matig tot hoog eiwitgehalte heeft aantoonbaar een positief effect op verzadiging en gewichtsbeheersing. Het kan moeilijker zijn om in een veganistisch dieet hoogwaardige eiwitbronnen te vinden die niet ook koolhydraatbronnen zijn (zoals bonen) of op sojabasis zijn.

Risico op ongeordend eten

Orthorexia is een vorm van eetstoornis die wordt gekenmerkt door een te grote fixatie op gezonde eetpatronen. Het kan leiden tot over-restrictie, obsessie, en andere ernstige eetstoornissen.

Uit ten minste één onderzoek bleek dat veganisten en vegetariërs de neiging hadden om meer orthorexische eetpatronen te vertonen, en de meeste eetstoornisspecialisten raden geen restrictieve diëten zoals veganisme of vegetarisme aan voor mensen die proberen te herstellen van een eetstoornis zoals orthorexia.

Mijn ervaring

De meesten van jullie kennen mij als maker van de website Clean Eating Kitchen. Ik heb een master in volksgezondheid met een specialisatie in voeding, maar ik ben ook een vrouw op een genezingsreis, op zoek naar meer natuurlijke en holistische manieren om me beter te voelen en te herstellen van gezondheidsproblemen als gevolg van decennia van het eten van een Standaard Amerikaans Dieet (je kunt hier meer over mij lezen).

Mijn kennismaking met Veganisme

Terug in 2010 had ik een vriendin die op een veganistisch dieet was gegaan omdat ze niet langer dieren wilde eten (meestal aangeduid als een ethische veganist). Dit was mijn eerste kennismaking met een veganistisch dieet.

Ik zag vervolgens Oprah Alicia Silverstone interviewen over haar boek The Kind Diet en werd nog nieuwsgieriger naar de vermeende gezondheidsvoordelen van veganistisch gaan. Ik kreeg een exemplaar van het boek en was smoorverliefd op het idee dat het schrappen van dierlijk voedsel mogelijk al mijn gezondheidsproblemen kon oplossen, vooral het onvermogen om mijn gewicht te beheersen, waarvan ik jaren later hoorde dat het een gevolg was van een niet vastgestelde schildklierziekte.

Mijn ervaring als veganist & En toen weggaan van het veganisme

Het eerste jaar op een veganistisch dieet was oké. Ik vond het moeilijk om een aantal van mijn favoriete voedingsmiddelen op te geven, vooral zuivel, yoghurt en eieren. Ik verloor geen gewicht door veganistisch te gaan eten, maar ik had minder acne-uitbraken toen ik eenmaal geen zuivel meer at (ik eet nog steeds geen zuivel).

Na ongeveer een jaar nadat ik met mijn veganistische dieet geëxperimenteerd had, kreeg ik last van netelroos na het eten. De netelroos was hevig. Op een ochtend was mijn ooglid dicht gezwollen. Ik dacht dat het misschien aan gluten lag, dus toen heb ik ook gluten geschrapt (ik ben ook nog steeds glutenvrij).

Omstreeks die tijd kwam ik ook in aanraking met een extremere versie van veganisme, waarbij alle oliën, bewerkte voedingsmiddelen, geraffineerde koolhydraten en suiker werden geschrapt. Ik dacht dat ik misschien, heel misschien, de oplossing had gevonden om gewicht te verliezen en me goed te voelen.

Van het een kwam het ander en uiteindelijk werd in 2012 bij mij de diagnose ernstige ziekte van Hashimoto en vervolgens schildklierkanker gesteld. Mijn wereld stortte in. Op dat moment had ik bijna twee jaar deze extreme vorm van veganisme gevolgd en dacht ik dat ik werd verondersteld te worden beschermd tegen zo’n vreselijke diagnose.

Ik ging door op het veganistische pad, zelfs na mijn diagnose en behandeling, denkend dat als ik gewoon harder mijn best deed of meer restrictief werd, dan zou ik gezond zijn. Mijn dieet werd steeds beperkter en ik voelde dat een eetstoornis me begon op te slokken. Ik had altijd honger, maar ik stond mezelf niet toe om voedsel te eten dat me zou voeden en genezen.

Eindelijk, na rijp beraad en veel piekeren, besloot ik om te stoppen met veganistisch zijn. Ik schreef een blog post over het niet meer veganistisch zijn en verloor veel vrienden over mijn beslissing (die blog post heeft meer dan 500 reacties op). Toen ik eenmaal ondergedompeld was in de veganistische cultuur, maakte dat het nog veel moeilijker om mentaal die omslag te maken om weer vlees te gaan eten. Ik ervoer pesterijen en schaamte toen ik in het openbaar over mijn beslissing schreef.

Uiteindelijk heb ik een diëtist, een eetstoornisspecialist en functionele geneeskundebeoefenaars geraadpleegd om mijn gezondheid en een evenwichtige relatie met voedsel te herstellen. Hier volgen enkele tips voor het herstel van orthorexia.

Op dit moment heb ik een veel evenwichtigere relatie met voedsel, en volg ik een clean eating-dieet vol echt, heel voedsel. Ik consumeer dierlijke producten, hoewel ik heel voorzichtig ben om te proberen waar mogelijk te kiezen voor wilde, in de wei gehouden, biologische en lokale producten.

Over het geheel genomen zijn mijn energieniveaus veel consistenter en heb ik niet meer de bloedsuikerschommelingen die ik had toen ik nog een plantaardig dieet at. Uit mijn laboratoriumonderzoek blijkt dat ik een veel hoger ijzergehalte heb dan toen ik nog veganist was, en over het algemeen voel ik me veel beter.

Vragen