Illegaal drugsgebruik wordt vaak gezien in termen van risico en antisociaal of crimineel gedrag. Drugsgebruik is echter vaak een zeer sociale activiteit. Voor veel mensen heeft het plezier in drugsgebruik evenveel te maken met sociale contacten als met de lichamelijke effecten.
Een nieuwe studie die de sociale voordelen van drugsgebruik wil begrijpen, kan ons helpen beter te reageren op riskant of schadelijk drugsgebruik.
Geluk is niet alleen lichamelijk
Geluk is een vanzelfsprekend onderdeel van drugsgebruik en de lichamelijke voordelen op korte termijn zijn welbekend. Drugs kunnen een “high” teweegbrengen, mensen energie geven, hen een goed gevoel geven, stress verminderen en slaap bevorderen.
De sociale voordelen van drugsgebruik zijn moeilijker te kwantificeren. Maar er zijn nu talrijke studies die aantonen dat mensen alcohol of andere drugs gebruiken in sociale gelegenheden zoals bars, clubs en party’s om hun interacties met anderen te verbeteren door meer zelfvertrouwen, grotere sociabiliteit en minder angst. Voor sommige mensen leidt dit tot voordelen op de langere termijn, zoals sterkere banden met vrienden.
Dit bleek uit recent Australisch onderzoek waarin jongeren melding maakten van culturele voordelen van drugsgebruik, zoals het versterken van sociale banden en het verkrijgen van toegang tot sociale netwerken die een vorm van cultureel kapitaal bieden.
De sociale voordelen van drugsgebruik
“Partydrugs” zijn drugs die, zoals de naam al aangeeft, over het algemeen worden gebruikt tijdens een dansfeest of in een nachtclub. Tot deze groep drugs behoren vaak MDMA (ecstasy), cocaïne, ketamine, gammahydroxybutyraat (GHB), methamfetamine (speed) of crystal methamphetamine (crystal meth of ice).
Uit onderzoek is gebleken dat mensen partydrugs meestal gebruiken om energie te krijgen, te socialiseren en plezier te maken.
Aan de La Trobe University hebben we onlangs een onderzoek uitgevoerd naar het gebruik van partydrugs – waaronder het gebruik van crystal meth – onder Australische homo- en biseksuele mannen die leven met hiv. In overeenstemming met wat we weten over het gebruik van partydrugs, ontdekten we dat de mannen in ons onderzoek partydrugs bijna altijd sociaal gebruikten – in nachtclubs en op dansfeesten of om seksueel genot te bevorderen.
Vreem verrassender was dat we ook ontdekten dat mannen die af en toe of regelmatig partydrugs gebruikten, significant betere sociale resultaten boekten dan niet-gebruikers op een aantal punten, waaronder een hoger niveau van veerkracht, minder ervaring met hiv-gerelateerd stigma, en een groter gevoel van steun van andere mensen met hiv en van hun homo- en biseksuele vrienden.
Dit is belangrijk omdat al deze uitkomsten sterk samenhangen met een groter emotioneel welzijn onder mensen met hiv.
Wij beweren niet dat dit onderzoek aantoont dat drugsgebruik (in welke vorm dan ook) een directe invloed heeft op het welzijn op langere termijn. Het is ook mogelijk dat mensen die veerkrachtig zijn en sociale contacten hebben, vaker dan anderen deel uitmaken van sociale kringen waarin drugsgebruik gebruikelijk is.
Maar dit onderzoek zet ons wel aan tot nadenken over de sociale verliezen die sommige mensen kunnen lijden als ze stoppen met drugsgebruik. Vriendschap, verbondenheid, intimiteit en seks zijn fundamenteel voor de mensheid. Als deze sterk verbonden zijn met de sociale kringen waarin iemand drugs gebruikt, kan zijn sociale en emotionele welzijn eronder lijden als hij stopt met drugsgebruik.
Voor mensen met hiv, die te maken hebben gehad met hiv-gerelateerde stigmatisering of afwijzing door seksuele partners, kan de toegang tot sociale en seksuele netwerken waarin ze zich geaccepteerd voelen deel uitmaken van de aantrekkingskracht van partydrugs.
Hoe dit kan helpen bij het reageren op drugsgebruik
Onderzoek dat de sociale ervaringen van mensen met drugsgebruik onderzoekt, kan nuttige informatie opleveren voor programma’s om de schade te beperken of om te stoppen met drugsgebruik.
Hoewel de fysieke effecten van een drug risico’s kunnen inhouden, zijn de sociale omgevingen waarin drugs worden geconsumeerd niet noodzakelijk schadelijk of gevaarlijk. Integendeel, zij kunnen een bron van vriendschap, steun en geluk zijn voor de gebruikers.
Het is misschien verleidelijk om dit aan de kaak te stellen met de bewering dat de potentiële gezondheidsrisico’s elk voordeel ondermijnen – of dat vriendschappen die ontstaan door drugsgebruik niet echt zijn. Maar gemeenschapszin en vriendschap zijn met succes ingezet in campagnes om de schade van drugs en alcohol te beperken, zoals de campagnes “Take Care of Your Mates”, gericht op jongeren.
Focussen op de sociale omgeving waarin drugsgebruik plaatsvindt, kan ook nuttig zijn voor strategieën om andere risico’s te beperken. Campagnes ter bevordering van veiliger seks onder homoseksuele mannen die crystal meth gebruiken, zijn bijvoorbeeld gericht op gelegenheden en feesten waar “seks onder invloed van drugs” gebruikelijk is.
Inzicht in de mogelijke sociale voordelen van drugsgebruik kan ook de afkickprogramma’s verbeteren. Strategieën om mensen te helpen hun sociale banden, vriendschappen en ondersteunende netwerken weer op te bouwen, kunnen van belang zijn bij de ondersteuning van het stoppen met drugsgebruik op de lange termijn.