Kunt u zich uw leven voorstellen zonder klittenband? Die klittenbandsluiting die we gebruiken in menu’s en verrassende aspecten van ons leven. Van schoenen en tassen tot wegwerpluiers en in de lucht- en ruimtevaartindustrie. Klittenband is zo’n belangrijk detail dat helpt onze dingen op hun plaats te houden. Maar wist u dat deze ingenieuze uitvinding bijna per ongeluk tot stand is gekomen?
Velcro Geschiedenis
Velcro was het geesteskind van een Zwitserse ingenieur genaamd Georges De Mestral. Hij vertelde dat hij in 1941 een boswandeling maakte met zijn hond en toen hij thuiskwam, merkte hij bramen op die aan zijn broek en zijn hond vastzaten. Zijn geest vroeg zich al snel af of van die vervelende bramen iets bruikbaars kon worden gemaakt. Daarom nam hij de bramen mee, onderzocht ze onder een microscoop en wat hij vervolgens zag intrigeerde hem. Na verschillende experimenten en acht jaar onderzoek slaagde De Mestral erin de natuurlijke hechting te reproduceren met twee stroken stof, waarvan de ene bestond uit duizenden kleine lusjes en de andere uit duizenden kleine haakjes.
Kleinere blik op de braam
Bijna iedereen van ons heeft wel eens meegemaakt dat braampjes aan onze kleren bleven kleven en dat is beslist vervelend. Meestal hebben we ons nooit afgevraagd hoe het gebeurt. Blijkbaar hecht een braam zich aan de vacht van een dier, en wordt hij naar een andere plek gebracht waar hij er uiteindelijk afvalt en uitgroeit tot een nieuwe plant.
Maar het ging De Mestral er niet om waarom het gebeurt, hij maakte zich meer zorgen over hoe het gebeurt. Daarom besloot hij het onder een microscoop te onderzoeken en hij zag kleine haakjes die zich kunnen vasthechten aan vezels in kleding, net als een haak-en-oog slot. De Mestral dacht dat als hij het haaksysteem van de braam opnieuw kon uitvinden, hij een sterk bevestigingsmiddel kon maken dat in verschillende dingen kan worden gebruikt.
Het vinden van de perfecte stof
Het eerste probleem dat De Mastral tegenkwam bij het maken van het klittenband was het vinden van de perfecte stof die hij kon gebruiken en die een sterk hechtingssysteem zal creëren. Daarom vroeg hij de hulp van een wever uit Lyon, Frankrijk, dat bekend staat als een belangrijk textielcentrum in Europa en zij probeerden eerst katoen te gebruiken.
Ze maakten een prototype met een katoenen strook die duizenden lussen bevat en een andere katoenen strook die uit duizenden haakjes bestaat. Maar De Mestral was niet tevreden met de katoenen stof omdat het te zacht was en het niet bestand was tegen herhaalde openingen en sluitingen. De Mestral ging door met zijn onderzoek naar de beste stof voor zijn product en naar de perfecte maat van de haken en lussen.
Na jaren van onderzoek en herhaalde tests ontdekte Georges De Mastral dat hittebehandeld nylon de beste stof is om te gebruiken omdat het een sterke en duurzame stof is. Maar de ontwikkeling van zijn product nam verschillende jaren in beslag omdat hij een speciaal soort weefgetouw moest ontwerpen dat de vezels in precies de juiste vorm, dichtheid en grootte kon weven. Georges De Mestral voltooide uiteindelijk de verbeterde versie van het klittenband in 1955. In elke vierkante inch van de stof zaten ongeveer 300 haakjes die een dichtheid hadden die sterk genoeg was om vast te blijven zitten, maar tegelijkertijd gemakkelijk genoeg om uit elkaar te trekken wanneer dat nodig was.
De naam en het patent
Georges De Mestral besloot zijn product Velcro te noemen, afgeleid van de woorden fluweel en haakwerk. De Mastral ontving een patent voor klittenband van de Zwitserse regering in 1955. Daarna nam hij een lening en begon met de massaproductie van klittenband. Hij opende fabrieken in Europa die zich uiteindelijk uitbreidden naar de Verenigde Staten en Canada. De Velcro USA fabriek die hij in 1957 opende in Manchester, New Hampshire, staat er vandaag de dag nog steeds.
Velcro wordt een hit
Velcro was oorspronkelijk bedoeld als een “ritsloze rits” die voor kleding wordt gebruikt, maar op de een of andere manier werd het idee geen succes. Tijdens een modeshow in 1959 in New York City werd zelfs de aandacht gevestigd op kleding met klittenband, maar de critici vonden het maar niets en zeiden dat het er goedkoop uitzag en lelijk was. Daarom werd klittenband eerder geassocieerd met sportkleding en uitrusting dan met haute couture.
Ondanks dit alles kreeg klittenband begin jaren zestig een stijgende populariteit toen de NASA klittenband begon te gebruiken om te voorkomen dat hun spullen zouden rondzweven onder nul zwaartekracht. En later voegden ze klittenband toe aan de ruimtepakken en helmen van de astronauten omdat ze het handiger vonden in vergelijking met de ritsen en drukknopen die ze voorheen gebruikten.
In 1968 werd klittenband voor het eerst gebruikt als schoenveters, dankzij schoenenfabrikant Puma die ’s werelds eerste sneakers introduceerde die met klittenband waren vastgemaakt. Daarna hebben de klittenbandsluitingen het kinderschoeisel getransformeerd. Het werd een grote hulp omdat zelfs de allerkleinsten hun schoen al kunnen vastmaken en strikken lang voordat ze leren hoe ze hun veters moeten strikken.
Heden ten dage zie je klittenband bijna overal gebruikt worden. Van kleding, schoenen, tassen, sportuitrusting en speelgoed tot stoelkussens in vliegtuigen, bloeddrukmanchetten, chirurgenjassen en orthopedische hulpmiddelen.
Door de jaren heen is klittenband geëvolueerd van een nieuwigheidje tot een product dat over de hele wereld wordt gebruikt. Georges De Mastral had nooit kunnen dromen hoe zijn uitvinding populair zou worden, om nog maar te zwijgen van de ontelbare manieren waarop het gebruikt kon worden.