Waar komt cacao vandaan?
Cacao is het essentiële ingrediënt voor onze chocolade.
Het is afkomstig van de zaden (cacaobonen) van de cacaovruchten (cacaovruchten), die aan cacaobomen groeien. De productie van cacao begint in de tropische gebieden rond de evenaar, waar het warme en vochtige klimaat zeer geschikt is voor de teelt van cacaobomen. 70% van de cacaobonen in de wereld komen uit vier West-Afrikaanse landen: Ivoorkust, Ghana, Nigeria en Kameroen. Ivoorkust en Ghana zijn veruit de twee grootste cacaoproducenten: samen verbouwen zij meer dan de helft van de cacao in de wereld. Daarna volgen andere cacaoproducerende landen zoals Indonesië, Nigeria, Kameroen, Brazilië en Ecuador.
Wereldwijd wordt 90% van de cacao verbouwd op kleine familieboerderijen van 2 tot 5 hectare, terwijl slechts 5% afkomstig is van grote plantages van 40 hectare of meer. De cacaoproductie voorziet in het levensonderhoud van tussen de 40 en 50 miljoen boeren, landarbeiders en hun gezinnen in het Zuiden. In Ivoorkust en Ghana is tot 90% van de boeren afhankelijk van cacao voor hun primaire inkomen.
Van boom tot zak
De teelt van cacao is zwaar handwerk en zeer arbeidsintensief, omdat het verzorgen en oogsten van de bonen veel en voortdurende aandacht vraagt. De cacaoboom bloeit en draagt vruchten gedurende het hele jaar. Hij produceert grote cacaovruchten, die met machetes of stokken van de bomen moeten worden gesneden. Elke cacaovruchtpeul bevat ongeveer 20 tot 30 zaden in een zoete witte pulp – dit zijn de eigenlijke cacaobonen. Er is een hele jaaroogst van één boom nodig om een halve kilo cacao te maken. Omdat de peulen niet op hetzelfde ogenblik rijpen, moeten de bomen voortdurend in het oog worden gehouden. Cacao is ook een zeer kwetsbaar gewas, dat gemakkelijk wordt beïnvloed door weersveranderingen en vatbaar is voor ziekten en plagen. Na de oogst moeten de rijpe peulen met machetes worden opengesneden en worden de bonen eruit gehaald. De cacaobonen moeten vervolgens worden gefermenteerd, gedroogd, schoongemaakt en verpakt. Als de bonen in cacaozakken zijn verpakt, zijn de boeren klaar om het product aan tussenhandelaren te verkopen.
Van zakken tot boter
Tussenhandelaren kopen de zakken met onbewerkte bonen op en verkopen ze aan exporteurs. Wanneer de bonen bij de maalderijen in het mondiale Noorden aankomen, moet de cacao nog worden verwerkt. De bonen worden geplet en van de schillen ontdaan, geroosterd en tenslotte gemalen. Het resultaat – cacaolikeur – wordt gebruikt om chocolade te maken, of wordt verder verwerkt tot cacaoboter en cacaopoeder.