Brandende vraag: Wat gebeurt er als je'een splinter niet verwijdert?

Als je tuiniert zonder handschoenen, of graag blootsvoets in de achtertuin loopt, is de kans groot dat je een splinter hebt verzameld.

Voor de meesten van ons is het een non-event. Met een pincet of zelfs met uw vingernagels kunt u de splinter van het huidoppervlak trekken en hoeft u zich geen zorgen te maken.

Maar soms is een splinter niet gemakkelijk te verwijderen.

Is het veilig om aan te nemen dat hij er vanzelf uit gaat, of kun je hem met rust laten?

Het hangt van verschillende factoren af, zegt Dr Adam Sheridan, dermatoloog en woordvoerder van het Australasian College of Dermatologists.

“Negen van de tien keer zijn splinters triviale dingen. Maar het klassieke scenario waarbij het misgaat en in onze kliniek belandt, heeft te maken met plantaardig materiaal,” zegt Dr Sheridan.

“Dat zijn degenen die het vaakst een infectie en een immuunreactie veroorzaken. De splinter wordt gezien als een levend vreemd lichaam en wij zijn ontworpen om dat af te stoten.”

Een splinter van inert, niet-levend materiaal zoals metaal of glas zal minder snel een immuunreactie teweegbrengen, aldus Dr. Sheridan.

Loading

Wat is het infectierisico?

Alles wat de huid doorboort kan een toegangspunt vormen voor microben van buiten het lichaam, maar organische splinters zijn zelf waarschijnlijk drager van bacteriën en schimmels die infecties kunnen veroorzaken. Het resultaat kan pijn, zwelling en roodheid zijn – en soms erger.

Doornen van rozen, bijvoorbeeld, kunnen bedekt zijn met een schimmel genaamd Sporothrix en menig tuinier heeft de valkuilen van het snoeien van deze populaire bloem ontdekt.

“We zien mensen met een pijnlijke knobbel – als een niet-genezende knobbel – op hun vinger en het gaat allemaal terug tot een doorboring door een doorn of een stuk mulch toen ze in de tuin aan het werk waren”, aldus Dr. Sheridan.

“Twintig tot dertig dagen later kunnen ze een rij rode, ontstoken bulten krijgen, die helemaal langs hun arm omhoog lopen.”

De bulten ontstaan in een patroon dat bekend staat als sporotrichoïdale uitzaaiing, die de lijn van bloedvaten in het lymfestelsel van je lichaam volgt, dat een rol speelt bij het bestrijden van infecties.

De zweren genezen niet tenzij ze met een antischimmelmiddel worden behandeld. Ze kunnen jaren aanhouden en kunnen soms kleine hoeveelheden pus afgeven.

Splinters van planten hebben ook een grotere kans om bacteriën als Staphylococcus aureus of gouden stafylokokken bij zich te dragen, aldus Dr Sheridan.

In dat geval kan een splinter in de voet ongeveer 24 uur later resulteren in een zichtbare rode streep langs het been – opnieuw een gevolg van ontsteking in de lymfevaten.

Als u koorts en rillingen krijgt, is dat waarschijnlijk een teken van een ernstige bacteriële infectie.

Laat u een doorn of houtsplinter een paar maanden in uw lichaam zitten, dan zal hij waarschijnlijk uiteenvallen en de immuunreactie van uw lichaam verder stimuleren.

En een infectie die onbehandeld blijft, kan zich uitbreiden en septikemie of bloedvergiftiging veroorzaken.

Een splinter met rust laten is dus niet zonder risico’s.

Verwijderen of niet

Hoewel het moeilijk is om uitsluitsel te geven, is de algemene vuistregel van Dr Sheridan dat als een splinter er gemakkelijk uit te krijgen is, je hem er beter uit kunt halen, ongeacht waar hij van gemaakt is.

“Je zou niet willen dat iemand met een vieze tang gaat graven,” waarschuwt hij. Maar als hij aan de oppervlakte zit, en je kunt hem er vrij gemakkelijk uithalen zonder hem kapot te maken, “ga er dan voor”.

Als je hem er niet uitkrijgt, als hij diep zit, of als je denkt dat de splinter plantaardig is, adviseert Dr Sheridan om naar de huisarts te gaan – het liefst binnen 48 tot 72 uur, voordat een eventuele infectie de tijd heeft om aan te slaan.

U kunt waarschijnlijk wat rustiger aan doen als u denkt dat de splinter van glas, metaal of plastic is, zegt Dr Sheridan, maar het is een goed idee om hem in de gaten te houden.

En vergeet niet dat splinters van welke aard dan ook riskant kunnen zijn voor iedereen met medische aandoeningen zoals diabetes, verminderde immuniteit of zieke bloedvaten.

Wat de oorzaak ook is, een diepe splinter die een infectie heeft veroorzaakt, kan onder plaatselijke verdoving worden weggesneden, gevolgd door het zorgvuldig wassen van het gebied.

Het kan ook zijn dat u medicijnen nodig hebt om te voorkomen dat de infectie zich verder verspreidt, zelfs nadat de splinter is verwijderd.

Kunnen splinters vanzelf naar buiten komen?

Door uw lichaam te bewegen kan een splinter zich “naar buiten werken”. De werking van immuuncellen die naar het gebied migreren kan dit resultaat ook bereiken, hoewel dit plaatselijke pijn kan veroorzaken.

Het natuurlijke proces van cellen in de oppervlakkige huidlaag die naar buiten worden geduwd en worden vervangen, kan een splinter ook uitdrijven.

“Vaak als een splinter wordt gezien alsof hij zich naar buiten werkt, is het meer dat je huid is omgedraaid en de splinter als het ware op de roltrap naar buiten is gereden”, zegt dr. Sheridan.

Als het lichaam zich niet van een splinter kan ontdoen, kan het deze “ommuren” en een inwendige knobbel vormen die granuloom wordt genoemd.

De splinter kan soms jaren later weer aan de oppervlakte komen, of ingekapseld en “slapend” blijven, aldus Dr. Sheridan.

“Ik heb patiënten gehad die aan hoekslijpen of iets dergelijks deden, en als je dan een operatie doet om een ongerelateerde huidkanker te verwijderen, kun je kleine metalen splinters vinden in hun blootgestelde huid.”