Andy Warhol (Amerikaan, 1928-1987)
De Amerikaanse kunstenaar en filmmaker Andy Warhol werd in 1928 geboren als Andrew Warhola. Er bestaat al jaren verwarring over waar en wanneer Andy Warhol werd geboren, maar volgens Andy’s twee oudere broers en de geboorteakte die in 1945 in Pittsburgh werd gedeponeerd, werd hij op 6 augustus in Pittsburgh geboren. Of dit de dag is waarop hij werd geboren is niet bewezen, maar op deze datum zou hij zijn verjaardag vieren. Er bestaat echter geen twijfel over dat hij op zondag 22 februari 1987 om 6.31 uur in het ziekenhuis van New York is overleden na een galblaasoperatie. Hij wordt beschouwd als een stichter en een belangrijke figuur van de POP ART beweging. Afgestudeerd aan het Carnegie Institute of Technology in 1949, verhuisde hij naar New York City en kreeg succes als commercieel kunstenaar. Hij kreeg zijn eerste doorbraak in augustus 1949, toen Glamour Magazine hem vroeg een artikel te illustreren met de titel “Success is a Job in New York”. Maar per ongeluk stond er “Drawings by Andy Warhol” en zo liet Andy de “a” in zijn achternaam vallen. Hij ging door met het maken van advertenties en illustraties en tegen 1955 was hij de meest succesvolle en geïmiteerde commerciële kunstenaar in New York. In 1960 maakte hij de eerste van zijn schilderijen met uitvergrote stripafbeeldingen – zoals Popeye en Superman – aanvankelijk voor gebruik in een etalage.
Warhol was pionier in de ontwikkeling van het proces waarbij een uitvergrote fotografische afbeelding wordt overgebracht op een zeefdruk die vervolgens op een doek wordt geplaatst en aan de achterkant wordt geïnkt. Elke zeefdruk van Warhol maakte gebruik van deze techniek die hem in staat stelde de reeks massamediale beelden – repetitief, maar met kleine variaties – te produceren waarmee hij in 1962 begon. Deze iconische Andy Warhol-prints, waarin zaken als Campbell’s Soup blikjes, dollarbiljetten, Coca-Cola flessen en de gezichten van beroemdheden zijn verwerkt, kunnen worden opgevat als commentaar op de banaliteit, hardheid en dubbelzinnigheid van de Amerikaanse cultuur.
Later in de jaren zestig maakte Warhol een serie experimentele films over ideeën als tijd, verveling en herhaling; voorbeelden zijn Sleep (1963), Empire (1964) en The Chelsea Girls (1966). In 1965 begon hij te werken met een rockband genaamd “The Velvet Underground”, gevormd door Lou Reed en John Cale. Andy introduceerde hen aan het model en filmster Nico en zij zong op hun debuutalbum uit 1967 “The Velvet Underground and Nico”. Andy zou het land doorreizen, niet alleen met The Velvets, maar ook met superster van het jaar Edie Sedgwick en de lichtshow “The Exploding Plastic Inevitable”.
Op 3 juni 1968 kwam Valerie Solanis, een afgewezen superster, The Factory binnen en schoot Andy drie keer in de borst. Hij werd met spoed naar het ziekenhuis gebracht waar hij dood werd verklaard, maar nadat zijn borstkas was opengesneden en hij een hartmassage had gekregen, overleefde hij het. Valerie Solanis gaf zichzelf aan die nacht en werd in een psychiatrische inrichting geplaatst. Later werd ze veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf. Na zijn herstel ging Andy Warhol door met werken. Hij richtte in 1969 het tijdschrift Inter/VIEW op (in 1971 veranderde de naam in Interview), publiceerde in 1975 The Philosophy of Andy Warhol: From A to B and Back Again en bleef portretten schilderen tot aan zijn dood in 1987.
Als u van Andy Warhol-prenten houdt, bent u misschien ook geïnteresseerd in de hedendaagse Calder-litho’s.
WARHOL-schilderijen
In de jaren zestig begon Warhol aan zijn meest productieve periode als kunstenaar. Hij had al naam gemaakt in de commerciële kunstwereld, maar hij wilde ook bekend worden als beeldend kunstenaar. Hij begon de thema’s van advertenties om te zetten in grootschalige grafische doeken. Om zijn grote grafische doeken te maken, projecteerde Warhol een uitvergrote afbeelding op een doek aan de muur. Vervolgens werkte hij uit de vrije hand, zonder potlood, waardoor een schilderachtig resultaat ontstond. Om zijn eigen niche in de schilderkunst te ontwikkelen, stelden zijn vrienden hem voor om de dingen te schilderen waarvan hij het meest hield. Het resultaat was het iconische Campbell’s Soup Cans, 1962. Warhol zei over Campbell’s Soup: “Ik dronk het altijd. Ik had elke dag dezelfde lunch, 20 jaar lang, denk ik, steeds weer hetzelfde.” Hoewel de werken lijken op massa-geproduceerde advertenties, werden ze geschilderd door de beelden op een doek te projecteren en daarna te sjabloneren. Op deze manier verwijdert Warhol het bewijs van de hand van de kunstenaar.<
WARHOL FOTOGRAFIE
Hoewel Warhol vooral bekend is om zijn zeefdrukken en schilderijen, werd hij later in zijn leven een gepassioneerd fotograaf. Hij had altijd een camera bij zich en legde alles vast, van persoonlijke vrienden tot iconische beroemdheden. De foto’s gaven zijn apathie tegenover sociale hiërarchie weer en varieerden ook van zwart-wit 35 mm portretten tot Polaroid opnamen. Hij benaderde fotografie op twee manieren. Zo maakte hij meer dan 500 ‘gestikte’ foto’s met identieke beelden die in een rastervorm aan elkaar waren genaaid. Dit was een duidelijke demonstratie van zijn belangstelling voor herhaald beeldmateriaal. In een ander geval koos hij slechts één foto uit een reeks om een afdruk van te maken. De uniciteit van deze werken toont een duidelijke scheiding met Warhols typische thema’s van massaproductie en herhaling. Daarom bood fotografie Warhol mogelijkheden om zowel zijn privé-zelf als zijn openbare artistieke identiteit te tonen.
WARHOL SCREEN PRINTS
Over zijn zeefdrukken heeft Warhol gezegd: “De reden dat ik op deze manier schilder is dat ik een machine wil zijn, en ik heb het gevoel dat wat ik ook doe en machine-achtig doe, dat is wat ik wil doen.” Inderdaad, machine-achtige precisie en mimicry verschijnen herhaaldelijk in werken van dit medium. Het zeefdrukproces was een variatie op het sjabloneren. Warhol had een gestroomlijnd proces voor het maken van zeefdrukken. Eerst legde hij een foto op het gaas van een zeefdruk. Daarna haalde hij een met inkt bedekte rakel over het gaas. De inkt ging door het gaas en drukte een afdruk van de afbeelding op het doek eronder. De keuze van de inkt hing af van de beoogde samenstelling van het eindproduct. Warhol was in staat om meerdere kleuren aan te brengen om een gelaagd effect te creëren, zodat telkens een andere kleurcompositie kon worden gemaakt. Hij gebruikte een verscheidenheid aan doeken en papiersoorten.Tot Warhols bekendste zeefdrukken behoort zijn iconische portfolio van Marilyn Monroe: Marilyn Monroe (Marilyn), 1967 en Elizabeth Taylor (Colored Liz), 1963. Warhol produceerde kunst op een systematische manier die lijkt op een lopende band, en creëerde zo series of portfolio’s van zijn geliefde beroemdheden. Tot op de dag van vandaag fungeren deze massaal herkenbare beelden als baken van de populaire cultuur.
Warhols veelzijdigheid als kunstenaar komt zeker tot uiting in zijn sculpturen en installaties. Net als zijn andere werken, bootsten zijn sculpturen commerciële symbolen en ideologieën na. De bekendste van dit medium was de serie “kruidenierskartons”, waarin Heinz Ketchup en Campbell’s tomatensapblikken werden nagebouwd. Zijn bekendste sculptuur uit deze serie is waarschijnlijk zijn Brillo Boxes,1964. Zoals de naam al doet vermoeden, bracht Warhol gezeefdrukte logo’s van het consumentenproduct aan op multiplex dozen. Het resultaat was identiek aan de dozen met logo’s die vaak in supermarkten te zien zijn. Deze sculpturen werden voor het eerst tentoongesteld in de Stable Gallery in 1964 en riepen de vraag op wat als beeldende kunst kan worden beschouwd. Toen hem naar deze dozen werd gevraagd, zei Warhol dat hij “iets gewoons wilde”. Over het algemeen draaiden zijn sculpturale werken om Warhol’s geliefde uitgangspunt van commercialisering.