De Analytical Engine was, of zou zijn geweest, ’s werelds eerste computer voor algemeen gebruik. Ontworpen in de jaren 1830 door de Engelse wiskundige en uitvinder Charles Babbage , introduceerde de Analytical Engine een aantal computerconcepten die vandaag de dag nog steeds worden gebruikt. Tot de functies behoorden een opslag en een molen, analoog aan het geheugen en de processor van vandaag. Voor de invoer en uitvoer werd gebruik gemaakt van ponskaarten, gebaseerd op de uitvinding van Jacquard in het begin van 1800.
Babbage begon in 1834 met zijn werk aan de Analytical Engine. Het was zijn bedoeling de computer te bouwen met messing beslag en aangedreven door stoom. Hij werd nooit gebouwd, omdat de toenmalige regering niet bereid was de bouw ervan te financieren, nadat zij al 17.000 Engelse ponden had gestoken in Babbage’s vruchteloze project om een eerdere uitvinding, de Difference Engine, te bouwen.
Babbage werd in zijn pogingen bijgestaan door Ada Augusta, gravin van Lovelace (en dochter van de dichter Byron), die door haar werk met Babbage wordt beschouwd als ’s werelds eerste computerprogrammeur. Zij ontwikkelde een ponskaartprogramma om de Bernoulli getallen te berekenen.
Terwijl Babbage’s eerdere Difference Engine uiteindelijk in 1991 werd gebouwd, is zijn Analytical Engine nog steeds niet gerealiseerd. Als grondlegger van een aantal belangrijke concepten in de informatica is Babbage’s plaats in de geschiedenis echter veiliggesteld.