Agamemnon

Agamemnon was een kind van de koning en koningin van Mycene.

Vader

Koning Atreus &Koningin Aerope

Kinderen

• Iphigeneia

Mythologie

Vroegste leven

Atreus, Agamemnons vader, vermoordde de kinderen van zijn tweelingbroer Thyestes en voerde ze aan hem op nadat hij had ontdekt dat Thyestes overspel had gepleegd met zijn vrouw Aerope. Thyestes verwekte Aegisthus bij zijn eigen dochter, Pelopia, en deze zoon zwoer gruwelijke wraak op de kinderen van Atreus. Aegisthus vermoordde Atreus met succes en herstelde zijn vader op de troon. Aegisthus nam de troon van Mycene in bezit en regeerde samen met Thyestes. In deze periode zochten Agamemnon en zijn broer Menelaüs hun toevlucht bij Tyndareus, koning van Sparta. Daar trouwden zij respectievelijk met Tyndareus’ dochters Klytemnestra en Helena. Agamemnon en Klytemnestra kregen vier kinderen: een zoon, Orestes, en drie dochters, Iphigeneia, Elektra en Khrysothemis. Menelaos volgde Tyndareus in Sparta op, terwijl Agamemnon, met hulp van zijn broer, Aegisthus en Thyestes verdreef om het rijk van zijn vader terug te krijgen. Hij breidde zijn heerschappij door verovering uit en werd de machtigste vorst van Griekenland.

Agamemnon’s familiegeschiedenis was ontsierd door verkrachting, moord, incest en verraad, gevolgen van de gruwelijke misdaad begaan door zijn voorvader, Tantalus, en vervolgens van een vloek uitgesproken over Pelops, zoon van Tantalus, door Myrtilus, die hij had vermoord. Zo werden de opeenvolgende generaties van het Huis Atreus door ongeluk achtervolgd, totdat Orestes boete deed in een rechtbank die door mensen en goden gezamenlijk werd gehouden.

Trojaanse oorlog

Agamemnon verzamelde de onwillige Griekse strijdkrachten om naar Troje te varen. Toen het leger van Agamemnon wilde vertrekken uit Aulis, een haven in Boeotië, werd het getroffen door de toorn van de godin Artemis. In de mythen zijn er verschillende redenen voor een dergelijke toorn: in Aeschylus’ toneelstuk Agamemnon is Artemis boos om de jonge mannen die bij Troje zullen sterven, terwijl Agamemnon in Sophocles’ Electra een dier heeft gedood dat aan Artemis was gewijd, en er zich vervolgens op beroemt dat hij Artemis’ gelijke was in de jacht. Door tegenslagen, waaronder een pestepidemie en een gebrek aan wind, kon het leger niet uitvaren. Tenslotte kondigde de profeet Calchas aan dat de toorn van de godin alleen kon worden bedaard door het offer van Agamemnons dochter Iphigenia. De klassieke dramatiseringen verschillen van mening over de bereidheid van vader en dochter om dit lot te ondergaan, waarbij in sommige dramatiseringen wordt beweerd dat zij met Akhilles zou worden uitgehuwelijkt, maar Agamemnon offerde uiteindelijk Iphigenia. Haar dood kalmeerde Artemis, en het Griekse leger vertrok naar Troje. In de Griekse mythologie zijn verschillende alternatieven voor het mensenoffer naar voren gebracht. Andere bronnen, zoals Iphigenia in Aulis, beweren dat Agamemnon bereid was zijn dochter te doden, maar dat Artemis een hert in haar plaats aanvaardde, en haar wegbracht naar Taurus op de Krim. Hesoïde zei dat zij de godin Hecate werd.

Agamemnon was de opperbevelhebber van de Grieken tijdens de Trojaanse oorlog. Tijdens de gevechten doodde Agamemnon Antiphus en 15 andere Trojaanse soldaten. Agamemnon’s ploeggenoot, Halaesus, vocht later met Aeneas van Italië. De Ilias vertelt het verhaal van de ruzie tussen Agamemnon en Achilles in het laatste jaar van de oorlog. Agamemnon nam een aantrekkelijke slavin, Briseis, een van de oorlogsbuit, van Akhilles. Akhilles, de grootste strijder van die tijd, trok zich uit wraak terug uit de strijd en kostte de Griekse legers bijna de oorlog.

Hoewel Agamemnon qua dapperheid niet de gelijke was van Akhilles, was hij een vertegenwoordiger van het koninklijk gezag. Als opperbevelhebber riep hij de vorsten bijeen voor de raad en leidde hij het leger in de strijd. Hij trok zelf ten strijde en verrichtte vele heldendaden, totdat hij gewond raakte en zich in zijn tent moest terugtrekken. Zijn grootste fout was zijn overweldigende hooghartigheid; een te hoge dunk van zijn positie die hem ertoe bracht Chryses en Achilles te beledigen en daarmee de Grieken grote rampspoed te bezorgen.

Na de inname van Troje viel Cassandra, de gedoemde profetes en dochter van Priam, aan Agamemnon toe bij de verdeling van de oorlogsprijzen.

Terugkeer naar Griekenland

Na een stormachtige reis kwamen Agamemnon en Kassandra óf in Argolis aan, óf ze werden uit koers geblazen en belandden in het land van Aegisthus. Klytemnestra, de vrouw van Agamemnon, had Aegisthus, zoon van Thyestes, als minnaar genomen. Toen Agamemnon thuiskwam werd hij gedood door ofwel Aegisthus (in de oudste versies van het verhaal) ofwel Klytemnestra. Volgens de verhalen van Pindar en de tragici werd Agamemnon door zijn vrouw alleen in een bad gedood, waarbij eerst een deken van stof of een net over hem werd geworpen om verzet te voorkomen. Klytemnestra doodde ook Kassandra. Haar jaloezie op Kassandra en haar woede over het offer van Iphigeneia en over het feit dat Agamemnon ten strijde was getrokken tegen Helena van Troje, zouden de motieven voor haar misdaad zijn geweest. Aegisthus en Klytemnestra regeerden vervolgens een tijdlang over het rijk van Agamemnon, waarbij Aegisthus zich beriep op zijn recht om wraak te nemen omdat Agamemnons vader Atreus Thyestes zijn eigen kinderen te eten had gegeven (Thyestes riep toen “Zo vergaat het hele ras van Pleisthenes!”, waarmee hij Aegisthus’ actie rechtvaardigde met de vloek van zijn vader). Agamemnons zoon Orestes wreekte later de moord op zijn vader, met de hulp of aanmoediging van zijn zuster Electra, door Aegisthus en Klytemnestra (zijn eigen moeder) te vermoorden, en wekte daarmee de toorn van de Erinyen, gevleugelde godinnen die flagrante boosdoeners opspoorden met de neuzen van hun honden en hen tot waanzin dreven.